سگ
سگ
سَگ (نام علمی: Canis lupus familiaris) زیرگونهٔ اهلی گرگها و پستانداری از راستهٔ سگسانان است. سگ از نخستین جانوری است که به دست انسان اهلی شد و انسانها به طور گستردهای این حیوان را برای انجام کارهای گوناگون، شکار نگهداری دام و به همچنین حیوان همدم نگهداری کردهاند. سگها نقش های مختلفی را در جوامع انسانی بر عهده گرفتهاند و از ایشان برای شکار، گلهداری، بارکشی، محافظت، کمک به پلیس و نیروهای نظامی، همراهی و همدمی و کمک به اشخاص دچار ناتوانی استفاده شده و همچنین در بعضی فرهنگها از آن به عنوان یک منبع غذایی استفاده میشدهاست.
در سال ۲۰۰۱ برآورد شده که حدود ۴۰۰ میلیون قلاده سگ در سراسر دنیا زندگی میکنند.
سگها شامل صدها نژاد متفاوت میشوند که بیشتر آنها در چندصد سال اخیر به وسیله اصلاح نژادی توسط انسانها ایجاد شدهاند. انسانها از طریق تولید نسل از سگهای دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام بهتر نقشهای خاص باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگهای شدهاند که تفاوتهای ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. ارتفاع انواع مختلف سگ از سطح زمین تا بین دو کتف از حدود ۱۵ سانتی متر در نژاد شیهواهوا تا حدود ۷۶ سانتیمتر در سگ تازی ایرلندی متغیّر است. رنگ آنها نیز از سفید تا سیاه و از قهوهای تیره تا روشن با طرحهای مختلفی متغیر است. پوشش آنها نیز از بسیار کوتاه تا چند سانتی متر متفاوت است، از موی خشن تا پشم صاف، مجعد یا نرم.
تاریخچه
برخی تحقیقات نشان میدهند که سگها دست کم در حدود پانزده هزار سال پیش اهلی شدهاند، اما با معیار قرار دادن شواهدی که از فسیلها و از آزمایش دیانای به دست آمدهاست سگها از یک صد هزار سال پیش اهلی شده بودند. تحقیقات دیگر نشان میدهند که از اهلی شدن سگها زمان کمتری میگذرد و سگها از اهلی کردن گروهی از گرگها که از قبل از گرگهای دیگر منشعب شده بودند به وجود آمدهاند. سگها دو نوع کلی دارند. (سگهای شکاری و سگهای خانگی).
منشاء سگها
سگهای اهلی همانند دیگر خویشاندان سگسان خود مثل روباه، شغال، گرگ و دینگو متعلق به راسته گوشتخواران میباشند. دینگو نوعی پستاندار است که از نظر جایگاه بین اجداد سگ و پریا قرار دارد. ارتفاع آن ۵۰ سانتی متر بوده، به رنگ قرمز تا حنائی روشن یافت میشود. اولین اعضای خانواده سگ سانان حدود ۲۵ میلیون سال قبل در شمال آمریکا رفتند، روباهها از این گروه مشتق شدند. سابقه نگهداری سگها در اروپا به حداقل ۱۰ هزار سال قبل بر میگردد.بیشتر شواهد نشان میدهد که اصلیت سگهای اهلی منسوب به آفریقا و آسیا است و از آنجا به همراه مهاجرین به اروپا آورده شدهاند. سابقه اهلی کردن سگ در جنوب غربی آسیا به ۲۰ هزار سال قبل برمی گردد.دانشمندان در مورد اینکه اجداد وحشی سگها، گرگ، شغال، یا دینگو بودهاست اختلاف نظر دارند. هر چند که در مورد این نکته که گرگ و احتمالاً شغال در خانواده سگها قرار دارند متفقالقول هستند. گروهی بر این عقیدهاند که تمام سگها از پستاندار اولیه به نام maicid که بیش از ۵۰ میلیون سال قبل میزیستهاست مشتق شدهاند.گروهی دیگر نوعی گوشتخوار به نام Canis Ferus را که منقرض شدهاست، منشا سگهای اهلی میدانند اما مدارکی دال بر وجود این گوشتخوار به دست نیامده و این تنها یک فرضیهاست.
منشا نژادهای سگ
همان طوری که در طبیعت، تمامی موجودات زنده خودشان را با شرایط محیطی و تغییرات آب و هوایی وفق می دهند هیچ شکی وجود ندارد که سگها نیز که در مراحل اولیه در نقاط مختلف جهان به وجود آمدند خودشان را با این شرایط سازگار کرده باشند . سگهای تازی اولیه برای نواحی بیابانی و جلگه ای و سگهای مستیف برای نواحی کوهستانی و جنگلی سازش یافتند. موتاسیون (جهش) موجب افزایش تعداد گونهها شد و بتدریج این گونهها آگاهانه توسط انسان به کار گرفته و پرورش داده شد. جمجمهها و استخوانهای یافت شده از عصر حجر نشان می دهد که حد اقل چهار نوع سگ در اروپا وجود داشته است که از نظر جثه و شکل جمجمه با هم تفاوت داشتند.دور از واقعیت خواهد بود اگر تصور کنیم که انسان در ایجاد این چهار گونه دخالتی داشته است. منشا این چهار گونه ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال در بعضی موارد از گرگ و در مواردی دیگر از شغال مشتق شده اند. همچنین ممکن است از حیوان دیگری که به طور مستقل از سایر حیوانات تکامل یافته است به وجود آمده باشند.
نژادهای سگ
سگها را بر اساس کارایی به دستههای مختلفی از جمله سگ گله(ژرمن شپرد)، سگ نگهبان(دوبرمن)، سگ کاری(رتوایلر)، سگ شکاری (تازی)، سگ سورتمه (هاسکی) و سگ همراه (پاپیون) دستهبندی میکنند.
آکیتا
مشخصات
آکیتا، سگ شجاع، و خانواده گرا و قوی است.سگ های آکیتا دارای غرایز قوی نگهبانی و حفاظتی و ارضی هستند.آیکتا سگی آرام، بزرگ و قدرتمند است که می تواند تهدید آمیز باشد.بعضی از آنها آرام هستند و برخی از آنها پرخاشگر، بنابراین نژاد همیشه باید در اطراف کودکان نظارت شود. آکیتا روشن و حساس است، اما او همچنین مستقل، لجباز، و غالب است،بنابراین در اوایل آموزش ممکن است شمارا به عنوان رهبر نپذیرد، با این حال، با صبر و پشتکار، آکیتا به دلیل هوش خود, بسیار تربیت شدنی است.آنها نیاز متوسطی به ورزش دارند و باید روزانه مقداری ورزش کنند.آکیتا بخشی از خانواده شما خواهد بود ، یک حامی وفادار با فداکاری بی نظیر است.
آموزش
آکیتا به نسبت سایر نژادها نیاز به تمرین برای آموزش دارد.او از بسیاری از نژادهای دیگر دستورات جدید را آهسته تر می آموزد.شما باید دقت و صبر بیشتری در هنگام آموزش او خرج کنید .
ریزش مو
ریزش موی آکیتا بسیار زیاد است.
نظافت آکیتا
برای اینکه موهای آکیتا ریزش شدیدی دارد,روزانه نیاز به برس زدن او ضروری میباشد.
اسکای تریر
اسکای تریر (به انگلیسی: SKYE TERRIER)از نژادهای سگهای تریر است.این سگ از سگهای زیبایی است که بیشتر خانمها آنها را نگه می دارند و به دلیل موهای بلندش به مراقبت بیشتری نیاز دارد و باید وقت کافی برای شانه زدن آنها صرف شود. از نظر ویژگیهای ظاهری، دارای موهای پرپشت هستند که تمام بدنشان را می پوشاند.حتی صورتشان نیز با مو پوشیده است. موی این سگها آنها را در برابر خارهای بیابان و اسیب دندانهای روباه محافظت می کند. موهای این حیوان نباید زیاده از حد بلند شود، البته کوتاه هم نباید بشود. مراقبت از آنها زیاد مشکل نیست، ولی همه روزه باید برس زده شوند. شکوه و قشنگی موهایش بعد از سال سوم به حد اعلای خود می رسد. این سگها دارای بدنی کشیده و پاها کوتاه می باشد. این سگها خیلی جنگجو هستند. از لحاظ رنگ، آبی یا خاکستری تیره و روشن یا آتشی با نقطههای سیاه استاندارد است. گوش این سگها آویزان است. ارتفاع این سگها ۲۵ سانتی متر و درازای آنها تا ۶۰ سانتی متر می رسد . این سگها اطفال را خیلی دوست دارند و در برابر غریبهها بسیار محتاطانه رفتار می کنند.
اشناوزر
اشناوزر (به آلمانی: schnauzer) از انواع سگهای آلمانی نگهبان به شمار میرود. تلفظ درستتر آلمانی آن «اشناؤتزر» است.
سگهای اشناوزر آلمانی به ۳ دسته تقسیم بندی میشوند:
ریزِن اشناوزر(بزرگ)
میتل اشناوزر(متوسط)
سوِرگ اشناوزر(کوچک)
سگی است سرزنده، فعال، جسور، خوش خلق و باهوش. جهت نگهبانی از خانه مناسب میباشد و دشمن موش هاست. حرکات این حیوان سریع است و به آسانی تربیت میشود. این سگها از لحاظ محبت به کودکان از دیگر سگها متمایز هستند، ولی بسیار بد گمان به غریبهها هستند. به تمرین و ورزش وافری نیاز دارد. از نظر ویژگیهای ظاهری دارای بدنی چهارشانه و قوی است. بدن چهار گوشش توسط موهای خشن پوشیده شدهاست. گوشهای این حیوان تیز است. پو شش بدنش ضخیم، سیمی و زمخت است. گوشها، پاها و دستها به وسیله موهای کوتاه پوشیده میشود. رنگهای فلفل نمکی و سیاه کهربایی دارا میباشند. تقریبااز ۳۰ سانتیمتر تا ۷۰ سانتیمترارتفاع دارند.
باکسر
باکسر (به انگلیسی: Boxer) گونهای از سگهای نگهبان است.
گروه نژادی
باکسر در گروه دوم نژادی قرار دارد
ثبت بینالمللی
FCI, AKC, UKC, TKC, CKC
منشا
کشور منسوب:آلمان این نژاد در سال ۱۸۵۰ در مونیخ آلمان از جفت گیری بولداگ Bulldog و بولن بیسر مستیف Bullen beisser mastiff: حاصل شد. از اولین نژاد آن در شکار خرس و از نسل دوم در جنگ با بوفالو استفاده شده.خصلت وحشی این نژاد جدید ارتباط مستقیمی با اجدادش داشتهاست، البته پرورش دهندگان به طور چشمگیری از خلق و خوی درنده این نژاد کاستهاند و در سال ۱۸۹۶ این نژاد به کمال رسید و اولین باشگاه باکسر تاسیس شد.
ظاهرشناسی
در این نژاد بین سر و بدن تناسب ویژهای برقرار است، همچنین سر باید غیر گوشتی و بدون چین و چروک باشد فک بالا به مراتب بیشتر از فک پایین به طرف جلو کشیده باشد. حین بسته بودن دهان نباید زبان و یا دندانها مشهود باشند. بینی در این نژاد بزرگ و سیاه، حفرههای بینی باز است. گوشها آویختهاست و برای زیبای و افراشته ماندن گوش معمولاً جراحی میشود. چشمها سیاه و یا قهوهای تیرهاست و صورت گرد، عضلانی و البته بدونه چین خوردگی است. دم بلند و باریک است که بسیار کوتاه جراحی میشود و افراشتهاست. پاهای جلو قائمو موازی است.
قد، وزن
نرها ۶۳ _۵۷ سانتیمتر، مادهها ۵۹ _۵۳ سانتیمتر میباشد.
سگهای نر که قد آنها حدود۶۰ سانتیمتر است وزنشان بیشتر از ۳۰ کیلوگرم میباشد و در سگهای ماده که قد آنها تقریباً ۵۶ سانتیمتر است وزنشان در حدود ۲۵ کیلوگرم میباشد.
رنگ اصلی در این نژاد رنگ حنایی و یا والر حنایی با خطوط سیاه است. رنگی حنایی در این نژاد بسیار متنوع است و از حنایی روشن تا قهوهای مایل به قرمز دیده میشود و فاصله خطوط و وضوح رنگ سیاه نیز متغیر میباشد. و در صورت، سینه و پاها لکههای سفید دیده میشود. و بدن پوشیده از موهای کوتاه صاف و براق است.
رفتارشناسی
سگی با وفا است و نیز رفتار خوبی با کودکان دارد و در مقابل صاحبش خشونت نشان نمیدهد، عاقل و بصیر، فرمانبردار و با محبت است. در مقابل بیگانگان خشن و سرسخت است. در نزاع با سگها خیلی شجاع است، ولی هیچگاه به سگهای ضعیفتر از خود حمله نمیکند. تا سه سالگی میل مفرطی به بازی و بازی گوشی دارد و بعد از این مدت آرام و مطیع میشود.
کارایی
از این نژاد به عنوان سگ نگهبان، محافظ استفاده میشود و در گروه سگهای کاری قرار دارد. این سگ ها بسیار سرسخت هستند و اگر احساس کنند که صاحبشان در خطر است سریع اقدام خواهند کرد بهتر است بوکسر در خانواده نباشد زیرا باید یک صاحب داشته باشد و اگر چند صاحب داشته باشد و تربیت نشود ممکن است دست به کشتن انسان های غریبه بکند زیرا او یک صاحب ندارد.
بیماری
این نژاد مستعد بیماری روماتیسم است و با اینکه علاقه زیادی به تحرک دارد نباید در هوای سرد و بارانی برای پیاده روی برده شود.
باکسرهایی با داشتن خصوصیاتی مانند پرخاشگری، مهاجم بودن، ترس زیاد و غیر قابل کنترل بودن اجازه شرکت در مسابقات و نسل کشی را نیز ندارد.
بوستن تریر
بوستن تریر (به انگلیسی: BOSTON TERRIER) از انواع سگهای گروه تریرها می باشد. این سگ، سگ ملی آمریکا است که در نیمه دوم قرن اخیر شناخته شده است و تا موقع جنگ جهانی دوم به نام سگ آمریکایی پرورش می یافت. این سگ از لحاظ صفات و خصوصیاتش شبیه Bull dog انگلیسی است. سگ بسیار باهوشی میباشد . نسبت به صاحبش و سایر افراد خانواده بسیار وفادار و فداکار است. نسبت به سایر تریرها آرامتر میباشد ولی سگ فعال و پرتحرکی است و به دلیل موهای کوتاهش به مراقبت کمتری نیاز دارد. از نظر ویژگیهای ظاهری دارای اندازه ای متوسط، با لکههای سفید می باشد. حالت گندم گونی باید در کل بدن بوضوح مشهود باشد. رنگ سیاه همراه با لکههای سفید قابل قبول است اما رنگ گندم گون با لکههای سفید ارجحیت دارد. در حالت طبیعی و مطلوب پوزه سفید است اما گاهی روی سر، گردن، قفسه سینه یا کل دستها و پاها تا زیر مفصل خرگوشی سفید درخشان می باشد.
بول تریر
بول تریر (به انگلیسی: BULL TERRIER)از نژادهای سگهای تریر است.این سگ از نظر صفات بی نظیر است. در بین کارشناسان سگ، این حیوان به شجاعت، قدرت، چابکی و زرنگی، سماجت و سر سختی معروف است. سگی است نترس و پر دل و جرات که به آسانی تربیت پذیر است. علاوه بر این، مهربان، با نشاط و دوست داشتنی است. سگی است فوق العاده جنگجو که از هیچ خطری نمیترسد. سگ باهوش و دلیری است که با یک اشاره و ادای یک کلمه به حمله و دفاع میپردازد ولی با اهل خانه مهربان و ملایم است لذا برای امر نگهبانی مناسب میباشد.از نظر ویژگیهای ظاهری دارای بدنی متقارن، اندازهای متوسط، مویی کوتاه، قدرت بدنی بالا، سزی نسبتاً بزرگ و گوشهای تیز میباشد. رنگ این سگ کاملاً سفید با یک درخشندگی نقرهای یا سفید با تعدادی لکه روی سر است. لکهها باید سیاه، خرمایی یا گندمگون باشند. رنگهای دیگر عبارتند از : خرمایی با پیشانب سیاه، قرمز، سیاه با لکههای خرمایی یا گندمگون. تقریباً در اکثر موارد تعداد لکههای سفید زیاد است. وزن آنها بین ۱۷ تا ۲۶ کیلوگرم است و ارتفاع آنها به ۴۲ تا ۴۲ سانتی متر میرسد. دارای چشمهای ریز سیاه و نافذ میباشند. گوش و دم آنها را نباید قطع نمود.«اطفال را خیلی دوست دارند.!»
پاپیلون
پاپیون سگی است از گونه سگهای عروسکی، کوچک و با قدی کوتاه و موهای لطیف و بسیار زیبا است .
تاریخچه
پاپیون از نژادهای بسیار قدیمی که قدمت آن در اروپا به هفصد سال پیش باز میگردد. این نژاد در زمان رُنانس در ایتالیا و بعدها در فرانسه پرورش یافت. اصولاً آنرا Dwarf Spaniel و Sported Spaniel مینامیدند، بعدها نام Toy Spaniel بر روی او نهادند. پرورش این نژاد در طول قرن ۱۳-۱۵ میلادی در ایتالیا رواج یافت .
خصوصیات بارز ظاهری
این نژاد کوچک، زیبا، باهوش و سرزندهاست. دارای دم پرپشت و زیبایی است که آنرا مانند حلقهای بر پشت خود نگاه میدارد و به همین دلیل مدتها آنرا بنام Squirred Spaniel میشناختند. پوشش خارجی آن رنگهای متفاوتی را اعم از قهوهای، سیاه، سرخ، سفید و ... شامل میشود. به نظر میرسد به دلیل فرم قرار گرفتن گوشهایش، به او پاپیون ( به معنای پروانه دادهاند).
وزن در نرها: (۴-۵) ک.گ، در مادهها: (۳-۴) ک.گ
ارتفاع در نرها: (۲۰-۲۸) س.م، در مادهها: (۲۰-۲۸) س.م
عمر آنا از ۱۲ سال بیشتر است و ممکن است تا ۱۶ سال نیز عمر کنند.
خصوصیات بارز اخلاقی
نژادی باهوش، پر محبت و بازیگوش است . سر و صدا ندارد و آموزشهای کوچک را به راحتی فرا میگیرد. با انسانها براحتی کنار میآید اما در برخورد با سگهای دیگر عصبی میشود.
پاگ
پاگ (به انگلیسی: pug) یک نژاد سگ است.
پاگ دارای جثه کوچک و عضلانی میباشد. به رنگهای سیاه، نقرهای، قهوهای و طلایی یافت میشود. گوشها مخملی و به شکل گلبرگ رُز میباشند. اکثراً دارای خال بر روی گونهها میباشند. چشمهای تیره، براق و برآمده و دم کوتاه فر خورده دارد (دم اگر دوبار فر بخورد ترجیح دارد).
خاستگاه
کشور چین
خلق وخو
سگی است باوفا، جنجالی، بی انضباط، سرکش، با محبت و خوشحال. جذاب، باهوش و بازیگوش. آموزشها را به خوبی فرا میگیرد. پاگ نسبت به تن صدا حساس است بنابراین نیازی به بلند کردن صدا در هنگام تنبیه حیوان نمیباشد. دیدبان خوبی است سگ صلح طلبی میباشد و رابطه خوبی با کودکان، سایر حیوانات خانگی و حتی غریبهها دارد. پاگ به توجه زیادی از سوی صاحبش نیاز دارد و بی توجهی او را به یک موجود حسود تبدیل میکند.
وزن و ارتفاع
وزن در نرها: (۶-۹) ک.گ، در مادهها: (۶-۸) ک.گ
ارتفاع در نرها: (۳۰-۳۶) س.م، در مادهها: (۲۵-۳۰) س.م
طول:25-28
مشکلات سلامتی
پاگ نسبت به سرما و گرما حساسیت دارد و بهسادگی دچار سرما خوردگی میشود. آلرژی، مشکلات پوستی و تنفسی، ریزش آب از چشمها وبینی نیز قابل ذکر میباشد. اکثراً تولهها توسط عمل سزارین به دنیا میآیند. خس خس کردن و خر و پف در پاگها شایع است. از دادن غذای اضافی به آن خودداری کنید چراکه استعداد زیادی در فربه شدن دارد چاقی باعث کاهش طول عمر سگ میشود.
شرایط نگهداری
برای نگهداری در آپارتمان مناسب میباشد. اصولاً در داخل خانه آرام است و نیازی به حیاط ندراد. به علت داشتن حساسیت نسبت به گرما و سرما بهتر است تا همیشه در داخل خانه نگهداری شود.
فعالیت بدنی
پاگ سگی کوچک و قدرتمند با پاهای کوتاه وصاف میباشد. از بازی کردن لذت میبرد و انجامن فعالیتهای بدنی به او کمک میکند تا در شرایط بهتری از لحاظ فیزیکی قرار گیرد. ورزش دادن کوتاه و منظم پیشنهاد میشود اما باید توجه داشت تا اگر در هنگام بازی حیوان شروع به خرخر کرد، فعالیت بدنی را قطع نمود.
طول عمر
حدود ۱۲-۱۵ سال.
آراستن
موهای کوتاه و صاف پاگ برای آراستن ساده میباشد. برس کشیدن و استحمام در مواقع ضروری پیشنهاد میشود. بعد از شستوشو سریعاً او را خشک کنید تا از سرما خوردن حیوان جلوگیری شود. صورت و اطراف چشمها را باید به طور منظم با یک دستمال نمدار تمیز نمود. ریزش موی فصلی زیاد دارد.
تاریخچه
پاگ یکی از قدیمیترین نژادها میباشد. اینطور به نظرمی رسد که وجود آن به ۴۰۰سال قبل از میلاد در آسیا باز میگردد. بعضی اعتقاد دارند که پاگ نشئت گرفته از پِکینیز مو کوتاه میباشد و برخی دیگر معتقدند که جد او را نژاد Small Bulldog تشکیل میدهد. همچنین این اعتقاد وجود دارد که پاگ نوع مینیاتوری نژاد کمیاب ماستیف فرانسوی بنام Dogue de Bordeaux میباشد. در قرن ۱۶ میلادی مورد توجه اشراف زادههای اروپایی قرار گرفت. موطن او تبت میباشد که بعدها از آنجا به ژاپن برده شد. هنگامی که در سال ۱۸۶۰انگلیسیها قصر امپراطوری چین را تصاحب کردند چندین قلاده پاگ را به انگلستان بردند. این نژاد در سال ۱۸۸۵ به ثبت رسید.
پامرانین
پامرانین سگیست از گروه سگ های اسپیتز ، نژاد پامرانین از سگ های سورتمه نواحی ایسلند و لاپلند مشتق شده است البته نام این نژاد از منطقه پامرانیا گرفته شده است و احتمالاً علت آن اصلاح نژاد و کاهش اندازه این سگها در این منطقه است . در هر صورت سگهایی که از گروه که چثه بزرگ تر داشتند به عنوان سگ گله عمل میکردند ، این نژاد در قرن 19 مورد توجه قرار گرفت.
حیوان خانگی
پامرانین انواع بسیار کوچک، مطیع و با جثه کوچک نیز دارد که به عنوان یکی از مهمترین حیوانات خانگی شناخته میشود
مشخصات ظاهری
سر این حیوان در مقایسه با بدن دارای نسبت خوبیست ، چشمها براق به رنگ مشکی و اندازه متوسطی دارد و چشم ها بادامی شکل است گوش ها کوچک هستند و راست ایستاده اند گردن کوتاهی دارد و قاعده ان به خوبی ب اشانه ها اتصال میابد مو ها حالت مظاعف دارند و پوشش زیرین کوتاه نرم و ضخیم است
رنگ
پامرانین در انواع رنگ شامل قرمز ، نارنجی ، کرم و مشکی ، مشکی کم رنگ ، قهوه ای و خاکستری است.
پودل
پودل (poodle) سگی است از گونه سگ های غیرورزشی و پرسروصدا که سه گونه اش قابل ذکر است: ۱. پودل مینیاتوری (عروسکی)؛ 2. پودل استاندارد؛ ۳. پودل غول پیکر. این نژاد برای آموزش در سیرک نیز ایدهآل است.
تاریخچه
به نظر میرسد که منشأ این نژاد آلمان است و در این کشور تحت عنوان Pudel نامیده میشدهاست. با این وجود این نژاد به عنوان سگ ملی در فرانسه و به عنوان آورنده اشیاء و یا سگ سیرک و با نام Coniche یا سگ مخصوص شکار مرغابی مورد توجه بودهاست. بدون شک منشأ پودل سگ هایی بودهاند که شکار را از آب گرفته و میآوردند.
خصوصیات بارز ظاهری
صورتی رنگ و برخی خاکستری، نقرهای و کرم هستند. این سگ ذاتاٌ باهوش است و توانایی زیادی در آموختن دارد. موها در این نژاد سیمی مانند بوده و شامل یک ردیف موهای فرخورده و ضخیم در سطح و موهای پشم مانند و نرم در زیر میباشد.
وزن در نرها: (۷-۸) ک.گ، در مادهها: (۷-۸) ک.گ ارتفاع در نرها: (۲۸-۳۸) س.م، در مادهها: (۲۸-۳۸) س.م
همچنین عمر متوسط آنها بین ۱۲ تا ۱۵ سال است .
خصوصیات بارز اخلاقی
پودل نژادی شاداب، مغرور و حساس است و استعداد زیادی در آموختن دارد. سگی است مهربان اما با غریبهها خو نمیگیرد.
پوینتر
پوینتر (به انگلیسی: Pointer) خوشخو، مشتاق به لطفا، و قابل اعتماد است و با کودکان به خوبی بازی میکند. پوینتر دارای غرایز قوی شکار، فعال، ورزشی و سریع است. با سایر سگها روابط خوبی دارد و هرگز حالت تهاجمی به خود نمیگیرد.
آموزش
پوینتر ها آموزش پذیری بالایی دارند،اما شکار با آنها آسان بوده و نیاز به آموزش های مبتدی میباشد
پیتبول
پیت بول کلیه انواع مختلف سگ در خانواده مولوسر (به انگلیسی: molosser) است.
تازی افغان
این نژاد از نژادهای قدیمی خانواده سگ های تازی است که از مشخصههای آن میتوان یه دم و پوشش ابریشمی موهای این حیوان که منطبق با هوای مناطق کوههای افغانستان و شرق ایران است میباشد.
مشخصات ظاهری
.سگ تازی افغان بلندقد است، ایستاده ۲۴ - ۲۹ اینچ (۶۱ - ۷۴ سانتی متر) ارتفاع و وزن ۴۵ تا ۶۰ پوند (۲۰ - ۲۷ کیلوگرم). او زیبا و در عین حال و پشمالو میباشد.
تازی ایرلندی
سگ تازی ایرلندی (به انگلیسی: Irish Wolfhound) توسط رومیان به ایرلند آورده شد. سلتیهای باستانی از تازی ایرلندی جهت شکار گرگ استفاده میکردند. البته هنوز هم از این سگ گرگها برای شکار گوزنهای نر، خوکهای وحشی، گرگها و کایوتها استفاده میشود.
سگ گرگها میتوانند یک انسان را به وسیله حمله کردن به گلوی او بکشند.
تازی گریهوند
گریهوند، گونهای از سگهای شکاری است که در درجهٔ اول آنها را برای مسابقههای سرعتی آماده میکنند. هرچند اخیراً به دلیل شهرتی که این گونه از سگها پیدا کردهاند از آنها به عنوان سگهای خانواده و حیوان خانگی نیز استفاده میشود. این نژاد از سگها بسیار رام و باهوشاند؛ پاهایی بلند و قدرتمند، سینهای گود، ستون مهرههای انعطافپذیر و بدن باریک دارند؛ تمامی این ویژگیها باعث میشود تا از آنها در مسابقات سرعتی استفاده شود. این سگ میتواند با سرعتی بیش از ۱۸ متر بر ثانیه (۵۹ فوت بر ثانیه) یا ۶۳ کیلومتر در ساعت (۳۹ مایل در ساعت) بدود.
توضیح
شکل ظاهری
جنس نَر این سگها معمولاً ۷۱ تا ۷۶ سانتیمتر (۲۸ تا ۳۰ اینچ) بلندی آنها تا جَدوگاه است و وزنی بین ۲۷ تا ۴۰ کیلوگرم (۶۰ تا ۸۸ پوند) دارند. جنس مادهٔ آنها کمی کوتاهتر است و بلندی شانههایش بین ۶۸ تا ۷۱ سانتیمتر (۲۷ تا ۲۸ اینچ) است و وزنی بین ۲۷ تا ۳۴ کیلوگرم (۶۰ تا ۷۵ پوند) دارند. گریهوندها موهای بسیار کوتاهی دارند که این امر مراقبت از آنها را آسانتر میکند. حدود ۳۰ رنگ مختلف از این سگ تا به حال دیده شدهاست که به صورت تکرنگ یا ترکیبی از رنگهای سفید، خاکستری، سیاه، حنایی و قرمز بودهاست.
ساختمان بدن
دلیل سرعت زیاد گریهوندها را باید در بدن سبک ولی عضلانی آنها، داشتن بزرگترین قلب در میان دیگران، کیفیت حرکت آنها و انعطاف پذیری بسیار زیاد ستون مهرههای آنها جستجو کرد. منظور از کیفیت حرکت آنها نحوه ویژه دویدنشان است که در سرعتهای بالا هر ۴ پا را هم زمان از زمین جدا میکنند.
رفتار
گریهوند با وجود اینکه در طول مسابقه پوزه بند بر دهان دارد اما بر خلاف ظاهرش و اعتقاد برخی، سگ وحشی نیست. آنها برای اینکه در طول مسابقه به یکدیگر آسیب نزنند باید پوزهبند داشته باشند. اما معمولاً بلافاصله پس از پایان مسابقه زمانی که هیجان ازبین رفت پوزهبند آنها برداشته میشود. پوست آنها بسیار نازک است و به راحتی در اثر دندان سگها، زخم میشود. البته مواردی در میان این سگها هست که باید در خارج از محیط مسابقه نیز پوزهبند داشته باشند، این به دلیل تمایل زیاد آنها به دنبال کردن شکارهای کوچک است.
گریهوندهای بالغ، نیاز ندارند به داشتن تمرین روزانه ندارند اما تولههای آنها که هنوز یاد نگرفتهاند چگونه از انرژی خود استفاده کنند اگر زمان کافی در بیرون سپری نکنند میتوانند مخرب باشند و باید صاحب آنها باتجربهتر باشد.
گریهوند به عنوان حیوان خانگی
صاحبان گریهوند معتقدند این حیوان به عنوان حیوان خانگی فوق العاده است؛ آنها بسیار رام، ساکت و وفادار به صاحب خود هستند. برخلاف دیگر سگها اهل واق واق کردن زیاد نیستند و از بودن با انسانها یا حیوانهای دیگر لذت میبرند و البته برخی از آنها هستند که مشکلی با بودن با دیگر حیوانات خانگی مانند گربهها ندارند.
گریهوندها در محیطهای ساکت راحت ترند و به شرطی که بچهها به اندازه کافی بزرگ باشند تا با گریهوند تعامل داشته باشند میتوانند با بچهها دوست شوند.
تریر
کلمه تریر (به انگلیسی: terrier) به زبان فرانسه، به معنای سوراخی است که بعضی از حیوانات مانند خرگوش, روباه و غیره در زمین حفر میکنند و از این جهت به سگهای این گروه تریر گفته میشود که در اصل عادت داشتند شکار را تا سوراخ خود تعقیب نموده، به دام اندازند.
سَگ (نام علمی: Canis lupus familiaris) زیرگونهٔ اهلی گرگها و پستانداری از راستهٔ سگسانان است. سگ از نخستین جانوری است که به دست انسان اهلی شد و انسانها به طور گستردهای این حیوان را برای انجام کارهای گوناگون، شکار نگهداری دام و به همچنین حیوان همدم نگهداری کردهاند. سگها نقش های مختلفی را در جوامع انسانی بر عهده گرفتهاند و از ایشان برای شکار، گلهداری، بارکشی، محافظت، کمک به پلیس و نیروهای نظامی، همراهی و همدمی و کمک به اشخاص دچار ناتوانی استفاده شده و همچنین در بعضی فرهنگها از آن به عنوان یک منبع غذایی استفاده میشدهاست.
در سال ۲۰۰۱ برآورد شده که حدود ۴۰۰ میلیون قلاده سگ در سراسر دنیا زندگی میکنند.
سگها شامل صدها نژاد متفاوت میشوند که بیشتر آنها در چندصد سال اخیر به وسیله اصلاح نژادی توسط انسانها ایجاد شدهاند. انسانها از طریق تولید نسل از سگهای دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام بهتر نقشهای خاص باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگهای شدهاند که تفاوتهای ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. ارتفاع انواع مختلف سگ از سطح زمین تا بین دو کتف از حدود ۱۵ سانتی متر در نژاد شیهواهوا تا حدود ۷۶ سانتیمتر در سگ تازی ایرلندی متغیّر است. رنگ آنها نیز از سفید تا سیاه و از قهوهای تیره تا روشن با طرحهای مختلفی متغیر است. پوشش آنها نیز از بسیار کوتاه تا چند سانتی متر متفاوت است، از موی خشن تا پشم صاف، مجعد یا نرم.
تاریخچه
برخی تحقیقات نشان میدهند که سگها دست کم در حدود پانزده هزار سال پیش اهلی شدهاند، اما با معیار قرار دادن شواهدی که از فسیلها و از آزمایش دیانای به دست آمدهاست سگها از یک صد هزار سال پیش اهلی شده بودند. تحقیقات دیگر نشان میدهند که از اهلی شدن سگها زمان کمتری میگذرد و سگها از اهلی کردن گروهی از گرگها که از قبل از گرگهای دیگر منشعب شده بودند به وجود آمدهاند. سگها دو نوع کلی دارند. (سگهای شکاری و سگهای خانگی).
منشاء سگها
سگهای اهلی همانند دیگر خویشاندان سگسان خود مثل روباه، شغال، گرگ و دینگو متعلق به راسته گوشتخواران میباشند. دینگو نوعی پستاندار است که از نظر جایگاه بین اجداد سگ و پریا قرار دارد. ارتفاع آن ۵۰ سانتی متر بوده، به رنگ قرمز تا حنائی روشن یافت میشود. اولین اعضای خانواده سگ سانان حدود ۲۵ میلیون سال قبل در شمال آمریکا رفتند، روباهها از این گروه مشتق شدند. سابقه نگهداری سگها در اروپا به حداقل ۱۰ هزار سال قبل بر میگردد.بیشتر شواهد نشان میدهد که اصلیت سگهای اهلی منسوب به آفریقا و آسیا است و از آنجا به همراه مهاجرین به اروپا آورده شدهاند. سابقه اهلی کردن سگ در جنوب غربی آسیا به ۲۰ هزار سال قبل برمی گردد.دانشمندان در مورد اینکه اجداد وحشی سگها، گرگ، شغال، یا دینگو بودهاست اختلاف نظر دارند. هر چند که در مورد این نکته که گرگ و احتمالاً شغال در خانواده سگها قرار دارند متفقالقول هستند. گروهی بر این عقیدهاند که تمام سگها از پستاندار اولیه به نام maicid که بیش از ۵۰ میلیون سال قبل میزیستهاست مشتق شدهاند.گروهی دیگر نوعی گوشتخوار به نام Canis Ferus را که منقرض شدهاست، منشا سگهای اهلی میدانند اما مدارکی دال بر وجود این گوشتخوار به دست نیامده و این تنها یک فرضیهاست.
منشا نژادهای سگ
همان طوری که در طبیعت، تمامی موجودات زنده خودشان را با شرایط محیطی و تغییرات آب و هوایی وفق می دهند هیچ شکی وجود ندارد که سگها نیز که در مراحل اولیه در نقاط مختلف جهان به وجود آمدند خودشان را با این شرایط سازگار کرده باشند . سگهای تازی اولیه برای نواحی بیابانی و جلگه ای و سگهای مستیف برای نواحی کوهستانی و جنگلی سازش یافتند. موتاسیون (جهش) موجب افزایش تعداد گونهها شد و بتدریج این گونهها آگاهانه توسط انسان به کار گرفته و پرورش داده شد. جمجمهها و استخوانهای یافت شده از عصر حجر نشان می دهد که حد اقل چهار نوع سگ در اروپا وجود داشته است که از نظر جثه و شکل جمجمه با هم تفاوت داشتند.دور از واقعیت خواهد بود اگر تصور کنیم که انسان در ایجاد این چهار گونه دخالتی داشته است. منشا این چهار گونه ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال در بعضی موارد از گرگ و در مواردی دیگر از شغال مشتق شده اند. همچنین ممکن است از حیوان دیگری که به طور مستقل از سایر حیوانات تکامل یافته است به وجود آمده باشند.
نژادهای سگ
سگها را بر اساس کارایی به دستههای مختلفی از جمله سگ گله(ژرمن شپرد)، سگ نگهبان(دوبرمن)، سگ کاری(رتوایلر)، سگ شکاری (تازی)، سگ سورتمه (هاسکی) و سگ همراه (پاپیون) دستهبندی میکنند.
آکیتا
مشخصات
آکیتا، سگ شجاع، و خانواده گرا و قوی است.سگ های آکیتا دارای غرایز قوی نگهبانی و حفاظتی و ارضی هستند.آیکتا سگی آرام، بزرگ و قدرتمند است که می تواند تهدید آمیز باشد.بعضی از آنها آرام هستند و برخی از آنها پرخاشگر، بنابراین نژاد همیشه باید در اطراف کودکان نظارت شود. آکیتا روشن و حساس است، اما او همچنین مستقل، لجباز، و غالب است،بنابراین در اوایل آموزش ممکن است شمارا به عنوان رهبر نپذیرد، با این حال، با صبر و پشتکار، آکیتا به دلیل هوش خود, بسیار تربیت شدنی است.آنها نیاز متوسطی به ورزش دارند و باید روزانه مقداری ورزش کنند.آکیتا بخشی از خانواده شما خواهد بود ، یک حامی وفادار با فداکاری بی نظیر است.
آموزش
آکیتا به نسبت سایر نژادها نیاز به تمرین برای آموزش دارد.او از بسیاری از نژادهای دیگر دستورات جدید را آهسته تر می آموزد.شما باید دقت و صبر بیشتری در هنگام آموزش او خرج کنید .
ریزش مو
ریزش موی آکیتا بسیار زیاد است.
نظافت آکیتا
برای اینکه موهای آکیتا ریزش شدیدی دارد,روزانه نیاز به برس زدن او ضروری میباشد.
اسکای تریر
اسکای تریر (به انگلیسی: SKYE TERRIER)از نژادهای سگهای تریر است.این سگ از سگهای زیبایی است که بیشتر خانمها آنها را نگه می دارند و به دلیل موهای بلندش به مراقبت بیشتری نیاز دارد و باید وقت کافی برای شانه زدن آنها صرف شود. از نظر ویژگیهای ظاهری، دارای موهای پرپشت هستند که تمام بدنشان را می پوشاند.حتی صورتشان نیز با مو پوشیده است. موی این سگها آنها را در برابر خارهای بیابان و اسیب دندانهای روباه محافظت می کند. موهای این حیوان نباید زیاده از حد بلند شود، البته کوتاه هم نباید بشود. مراقبت از آنها زیاد مشکل نیست، ولی همه روزه باید برس زده شوند. شکوه و قشنگی موهایش بعد از سال سوم به حد اعلای خود می رسد. این سگها دارای بدنی کشیده و پاها کوتاه می باشد. این سگها خیلی جنگجو هستند. از لحاظ رنگ، آبی یا خاکستری تیره و روشن یا آتشی با نقطههای سیاه استاندارد است. گوش این سگها آویزان است. ارتفاع این سگها ۲۵ سانتی متر و درازای آنها تا ۶۰ سانتی متر می رسد . این سگها اطفال را خیلی دوست دارند و در برابر غریبهها بسیار محتاطانه رفتار می کنند.
اشناوزر
اشناوزر (به آلمانی: schnauzer) از انواع سگهای آلمانی نگهبان به شمار میرود. تلفظ درستتر آلمانی آن «اشناؤتزر» است.
سگهای اشناوزر آلمانی به ۳ دسته تقسیم بندی میشوند:
ریزِن اشناوزر(بزرگ)
میتل اشناوزر(متوسط)
سوِرگ اشناوزر(کوچک)
سگی است سرزنده، فعال، جسور، خوش خلق و باهوش. جهت نگهبانی از خانه مناسب میباشد و دشمن موش هاست. حرکات این حیوان سریع است و به آسانی تربیت میشود. این سگها از لحاظ محبت به کودکان از دیگر سگها متمایز هستند، ولی بسیار بد گمان به غریبهها هستند. به تمرین و ورزش وافری نیاز دارد. از نظر ویژگیهای ظاهری دارای بدنی چهارشانه و قوی است. بدن چهار گوشش توسط موهای خشن پوشیده شدهاست. گوشهای این حیوان تیز است. پو شش بدنش ضخیم، سیمی و زمخت است. گوشها، پاها و دستها به وسیله موهای کوتاه پوشیده میشود. رنگهای فلفل نمکی و سیاه کهربایی دارا میباشند. تقریبااز ۳۰ سانتیمتر تا ۷۰ سانتیمترارتفاع دارند.
باکسر
باکسر (به انگلیسی: Boxer) گونهای از سگهای نگهبان است.
گروه نژادی
باکسر در گروه دوم نژادی قرار دارد
ثبت بینالمللی
FCI, AKC, UKC, TKC, CKC
منشا
کشور منسوب:آلمان این نژاد در سال ۱۸۵۰ در مونیخ آلمان از جفت گیری بولداگ Bulldog و بولن بیسر مستیف Bullen beisser mastiff: حاصل شد. از اولین نژاد آن در شکار خرس و از نسل دوم در جنگ با بوفالو استفاده شده.خصلت وحشی این نژاد جدید ارتباط مستقیمی با اجدادش داشتهاست، البته پرورش دهندگان به طور چشمگیری از خلق و خوی درنده این نژاد کاستهاند و در سال ۱۸۹۶ این نژاد به کمال رسید و اولین باشگاه باکسر تاسیس شد.
ظاهرشناسی
در این نژاد بین سر و بدن تناسب ویژهای برقرار است، همچنین سر باید غیر گوشتی و بدون چین و چروک باشد فک بالا به مراتب بیشتر از فک پایین به طرف جلو کشیده باشد. حین بسته بودن دهان نباید زبان و یا دندانها مشهود باشند. بینی در این نژاد بزرگ و سیاه، حفرههای بینی باز است. گوشها آویختهاست و برای زیبای و افراشته ماندن گوش معمولاً جراحی میشود. چشمها سیاه و یا قهوهای تیرهاست و صورت گرد، عضلانی و البته بدونه چین خوردگی است. دم بلند و باریک است که بسیار کوتاه جراحی میشود و افراشتهاست. پاهای جلو قائمو موازی است.
قد، وزن
نرها ۶۳ _۵۷ سانتیمتر، مادهها ۵۹ _۵۳ سانتیمتر میباشد.
سگهای نر که قد آنها حدود۶۰ سانتیمتر است وزنشان بیشتر از ۳۰ کیلوگرم میباشد و در سگهای ماده که قد آنها تقریباً ۵۶ سانتیمتر است وزنشان در حدود ۲۵ کیلوگرم میباشد.
رنگ اصلی در این نژاد رنگ حنایی و یا والر حنایی با خطوط سیاه است. رنگی حنایی در این نژاد بسیار متنوع است و از حنایی روشن تا قهوهای مایل به قرمز دیده میشود و فاصله خطوط و وضوح رنگ سیاه نیز متغیر میباشد. و در صورت، سینه و پاها لکههای سفید دیده میشود. و بدن پوشیده از موهای کوتاه صاف و براق است.
رفتارشناسی
سگی با وفا است و نیز رفتار خوبی با کودکان دارد و در مقابل صاحبش خشونت نشان نمیدهد، عاقل و بصیر، فرمانبردار و با محبت است. در مقابل بیگانگان خشن و سرسخت است. در نزاع با سگها خیلی شجاع است، ولی هیچگاه به سگهای ضعیفتر از خود حمله نمیکند. تا سه سالگی میل مفرطی به بازی و بازی گوشی دارد و بعد از این مدت آرام و مطیع میشود.
کارایی
از این نژاد به عنوان سگ نگهبان، محافظ استفاده میشود و در گروه سگهای کاری قرار دارد. این سگ ها بسیار سرسخت هستند و اگر احساس کنند که صاحبشان در خطر است سریع اقدام خواهند کرد بهتر است بوکسر در خانواده نباشد زیرا باید یک صاحب داشته باشد و اگر چند صاحب داشته باشد و تربیت نشود ممکن است دست به کشتن انسان های غریبه بکند زیرا او یک صاحب ندارد.
بیماری
این نژاد مستعد بیماری روماتیسم است و با اینکه علاقه زیادی به تحرک دارد نباید در هوای سرد و بارانی برای پیاده روی برده شود.
باکسرهایی با داشتن خصوصیاتی مانند پرخاشگری، مهاجم بودن، ترس زیاد و غیر قابل کنترل بودن اجازه شرکت در مسابقات و نسل کشی را نیز ندارد.
بوستن تریر
بوستن تریر (به انگلیسی: BOSTON TERRIER) از انواع سگهای گروه تریرها می باشد. این سگ، سگ ملی آمریکا است که در نیمه دوم قرن اخیر شناخته شده است و تا موقع جنگ جهانی دوم به نام سگ آمریکایی پرورش می یافت. این سگ از لحاظ صفات و خصوصیاتش شبیه Bull dog انگلیسی است. سگ بسیار باهوشی میباشد . نسبت به صاحبش و سایر افراد خانواده بسیار وفادار و فداکار است. نسبت به سایر تریرها آرامتر میباشد ولی سگ فعال و پرتحرکی است و به دلیل موهای کوتاهش به مراقبت کمتری نیاز دارد. از نظر ویژگیهای ظاهری دارای اندازه ای متوسط، با لکههای سفید می باشد. حالت گندم گونی باید در کل بدن بوضوح مشهود باشد. رنگ سیاه همراه با لکههای سفید قابل قبول است اما رنگ گندم گون با لکههای سفید ارجحیت دارد. در حالت طبیعی و مطلوب پوزه سفید است اما گاهی روی سر، گردن، قفسه سینه یا کل دستها و پاها تا زیر مفصل خرگوشی سفید درخشان می باشد.
بول تریر
بول تریر (به انگلیسی: BULL TERRIER)از نژادهای سگهای تریر است.این سگ از نظر صفات بی نظیر است. در بین کارشناسان سگ، این حیوان به شجاعت، قدرت، چابکی و زرنگی، سماجت و سر سختی معروف است. سگی است نترس و پر دل و جرات که به آسانی تربیت پذیر است. علاوه بر این، مهربان، با نشاط و دوست داشتنی است. سگی است فوق العاده جنگجو که از هیچ خطری نمیترسد. سگ باهوش و دلیری است که با یک اشاره و ادای یک کلمه به حمله و دفاع میپردازد ولی با اهل خانه مهربان و ملایم است لذا برای امر نگهبانی مناسب میباشد.از نظر ویژگیهای ظاهری دارای بدنی متقارن، اندازهای متوسط، مویی کوتاه، قدرت بدنی بالا، سزی نسبتاً بزرگ و گوشهای تیز میباشد. رنگ این سگ کاملاً سفید با یک درخشندگی نقرهای یا سفید با تعدادی لکه روی سر است. لکهها باید سیاه، خرمایی یا گندمگون باشند. رنگهای دیگر عبارتند از : خرمایی با پیشانب سیاه، قرمز، سیاه با لکههای خرمایی یا گندمگون. تقریباً در اکثر موارد تعداد لکههای سفید زیاد است. وزن آنها بین ۱۷ تا ۲۶ کیلوگرم است و ارتفاع آنها به ۴۲ تا ۴۲ سانتی متر میرسد. دارای چشمهای ریز سیاه و نافذ میباشند. گوش و دم آنها را نباید قطع نمود.«اطفال را خیلی دوست دارند.!»
پاپیلون
پاپیون سگی است از گونه سگهای عروسکی، کوچک و با قدی کوتاه و موهای لطیف و بسیار زیبا است .
تاریخچه
پاپیون از نژادهای بسیار قدیمی که قدمت آن در اروپا به هفصد سال پیش باز میگردد. این نژاد در زمان رُنانس در ایتالیا و بعدها در فرانسه پرورش یافت. اصولاً آنرا Dwarf Spaniel و Sported Spaniel مینامیدند، بعدها نام Toy Spaniel بر روی او نهادند. پرورش این نژاد در طول قرن ۱۳-۱۵ میلادی در ایتالیا رواج یافت .
خصوصیات بارز ظاهری
این نژاد کوچک، زیبا، باهوش و سرزندهاست. دارای دم پرپشت و زیبایی است که آنرا مانند حلقهای بر پشت خود نگاه میدارد و به همین دلیل مدتها آنرا بنام Squirred Spaniel میشناختند. پوشش خارجی آن رنگهای متفاوتی را اعم از قهوهای، سیاه، سرخ، سفید و ... شامل میشود. به نظر میرسد به دلیل فرم قرار گرفتن گوشهایش، به او پاپیون ( به معنای پروانه دادهاند).
وزن در نرها: (۴-۵) ک.گ، در مادهها: (۳-۴) ک.گ
ارتفاع در نرها: (۲۰-۲۸) س.م، در مادهها: (۲۰-۲۸) س.م
عمر آنا از ۱۲ سال بیشتر است و ممکن است تا ۱۶ سال نیز عمر کنند.
خصوصیات بارز اخلاقی
نژادی باهوش، پر محبت و بازیگوش است . سر و صدا ندارد و آموزشهای کوچک را به راحتی فرا میگیرد. با انسانها براحتی کنار میآید اما در برخورد با سگهای دیگر عصبی میشود.
پاگ
پاگ (به انگلیسی: pug) یک نژاد سگ است.
پاگ دارای جثه کوچک و عضلانی میباشد. به رنگهای سیاه، نقرهای، قهوهای و طلایی یافت میشود. گوشها مخملی و به شکل گلبرگ رُز میباشند. اکثراً دارای خال بر روی گونهها میباشند. چشمهای تیره، براق و برآمده و دم کوتاه فر خورده دارد (دم اگر دوبار فر بخورد ترجیح دارد).
خاستگاه
کشور چین
خلق وخو
سگی است باوفا، جنجالی، بی انضباط، سرکش، با محبت و خوشحال. جذاب، باهوش و بازیگوش. آموزشها را به خوبی فرا میگیرد. پاگ نسبت به تن صدا حساس است بنابراین نیازی به بلند کردن صدا در هنگام تنبیه حیوان نمیباشد. دیدبان خوبی است سگ صلح طلبی میباشد و رابطه خوبی با کودکان، سایر حیوانات خانگی و حتی غریبهها دارد. پاگ به توجه زیادی از سوی صاحبش نیاز دارد و بی توجهی او را به یک موجود حسود تبدیل میکند.
وزن و ارتفاع
وزن در نرها: (۶-۹) ک.گ، در مادهها: (۶-۸) ک.گ
ارتفاع در نرها: (۳۰-۳۶) س.م، در مادهها: (۲۵-۳۰) س.م
طول:25-28
مشکلات سلامتی
پاگ نسبت به سرما و گرما حساسیت دارد و بهسادگی دچار سرما خوردگی میشود. آلرژی، مشکلات پوستی و تنفسی، ریزش آب از چشمها وبینی نیز قابل ذکر میباشد. اکثراً تولهها توسط عمل سزارین به دنیا میآیند. خس خس کردن و خر و پف در پاگها شایع است. از دادن غذای اضافی به آن خودداری کنید چراکه استعداد زیادی در فربه شدن دارد چاقی باعث کاهش طول عمر سگ میشود.
شرایط نگهداری
برای نگهداری در آپارتمان مناسب میباشد. اصولاً در داخل خانه آرام است و نیازی به حیاط ندراد. به علت داشتن حساسیت نسبت به گرما و سرما بهتر است تا همیشه در داخل خانه نگهداری شود.
فعالیت بدنی
پاگ سگی کوچک و قدرتمند با پاهای کوتاه وصاف میباشد. از بازی کردن لذت میبرد و انجامن فعالیتهای بدنی به او کمک میکند تا در شرایط بهتری از لحاظ فیزیکی قرار گیرد. ورزش دادن کوتاه و منظم پیشنهاد میشود اما باید توجه داشت تا اگر در هنگام بازی حیوان شروع به خرخر کرد، فعالیت بدنی را قطع نمود.
طول عمر
حدود ۱۲-۱۵ سال.
آراستن
موهای کوتاه و صاف پاگ برای آراستن ساده میباشد. برس کشیدن و استحمام در مواقع ضروری پیشنهاد میشود. بعد از شستوشو سریعاً او را خشک کنید تا از سرما خوردن حیوان جلوگیری شود. صورت و اطراف چشمها را باید به طور منظم با یک دستمال نمدار تمیز نمود. ریزش موی فصلی زیاد دارد.
تاریخچه
پاگ یکی از قدیمیترین نژادها میباشد. اینطور به نظرمی رسد که وجود آن به ۴۰۰سال قبل از میلاد در آسیا باز میگردد. بعضی اعتقاد دارند که پاگ نشئت گرفته از پِکینیز مو کوتاه میباشد و برخی دیگر معتقدند که جد او را نژاد Small Bulldog تشکیل میدهد. همچنین این اعتقاد وجود دارد که پاگ نوع مینیاتوری نژاد کمیاب ماستیف فرانسوی بنام Dogue de Bordeaux میباشد. در قرن ۱۶ میلادی مورد توجه اشراف زادههای اروپایی قرار گرفت. موطن او تبت میباشد که بعدها از آنجا به ژاپن برده شد. هنگامی که در سال ۱۸۶۰انگلیسیها قصر امپراطوری چین را تصاحب کردند چندین قلاده پاگ را به انگلستان بردند. این نژاد در سال ۱۸۸۵ به ثبت رسید.
پامرانین
پامرانین سگیست از گروه سگ های اسپیتز ، نژاد پامرانین از سگ های سورتمه نواحی ایسلند و لاپلند مشتق شده است البته نام این نژاد از منطقه پامرانیا گرفته شده است و احتمالاً علت آن اصلاح نژاد و کاهش اندازه این سگها در این منطقه است . در هر صورت سگهایی که از گروه که چثه بزرگ تر داشتند به عنوان سگ گله عمل میکردند ، این نژاد در قرن 19 مورد توجه قرار گرفت.
حیوان خانگی
پامرانین انواع بسیار کوچک، مطیع و با جثه کوچک نیز دارد که به عنوان یکی از مهمترین حیوانات خانگی شناخته میشود
مشخصات ظاهری
سر این حیوان در مقایسه با بدن دارای نسبت خوبیست ، چشمها براق به رنگ مشکی و اندازه متوسطی دارد و چشم ها بادامی شکل است گوش ها کوچک هستند و راست ایستاده اند گردن کوتاهی دارد و قاعده ان به خوبی ب اشانه ها اتصال میابد مو ها حالت مظاعف دارند و پوشش زیرین کوتاه نرم و ضخیم است
رنگ
پامرانین در انواع رنگ شامل قرمز ، نارنجی ، کرم و مشکی ، مشکی کم رنگ ، قهوه ای و خاکستری است.
پودل
پودل (poodle) سگی است از گونه سگ های غیرورزشی و پرسروصدا که سه گونه اش قابل ذکر است: ۱. پودل مینیاتوری (عروسکی)؛ 2. پودل استاندارد؛ ۳. پودل غول پیکر. این نژاد برای آموزش در سیرک نیز ایدهآل است.
تاریخچه
به نظر میرسد که منشأ این نژاد آلمان است و در این کشور تحت عنوان Pudel نامیده میشدهاست. با این وجود این نژاد به عنوان سگ ملی در فرانسه و به عنوان آورنده اشیاء و یا سگ سیرک و با نام Coniche یا سگ مخصوص شکار مرغابی مورد توجه بودهاست. بدون شک منشأ پودل سگ هایی بودهاند که شکار را از آب گرفته و میآوردند.
خصوصیات بارز ظاهری
صورتی رنگ و برخی خاکستری، نقرهای و کرم هستند. این سگ ذاتاٌ باهوش است و توانایی زیادی در آموختن دارد. موها در این نژاد سیمی مانند بوده و شامل یک ردیف موهای فرخورده و ضخیم در سطح و موهای پشم مانند و نرم در زیر میباشد.
وزن در نرها: (۷-۸) ک.گ، در مادهها: (۷-۸) ک.گ ارتفاع در نرها: (۲۸-۳۸) س.م، در مادهها: (۲۸-۳۸) س.م
همچنین عمر متوسط آنها بین ۱۲ تا ۱۵ سال است .
خصوصیات بارز اخلاقی
پودل نژادی شاداب، مغرور و حساس است و استعداد زیادی در آموختن دارد. سگی است مهربان اما با غریبهها خو نمیگیرد.
پوینتر
پوینتر (به انگلیسی: Pointer) خوشخو، مشتاق به لطفا، و قابل اعتماد است و با کودکان به خوبی بازی میکند. پوینتر دارای غرایز قوی شکار، فعال، ورزشی و سریع است. با سایر سگها روابط خوبی دارد و هرگز حالت تهاجمی به خود نمیگیرد.
آموزش
پوینتر ها آموزش پذیری بالایی دارند،اما شکار با آنها آسان بوده و نیاز به آموزش های مبتدی میباشد
پیتبول
پیت بول کلیه انواع مختلف سگ در خانواده مولوسر (به انگلیسی: molosser) است.
تازی افغان
این نژاد از نژادهای قدیمی خانواده سگ های تازی است که از مشخصههای آن میتوان یه دم و پوشش ابریشمی موهای این حیوان که منطبق با هوای مناطق کوههای افغانستان و شرق ایران است میباشد.
مشخصات ظاهری
.سگ تازی افغان بلندقد است، ایستاده ۲۴ - ۲۹ اینچ (۶۱ - ۷۴ سانتی متر) ارتفاع و وزن ۴۵ تا ۶۰ پوند (۲۰ - ۲۷ کیلوگرم). او زیبا و در عین حال و پشمالو میباشد.
تازی ایرلندی
سگ تازی ایرلندی (به انگلیسی: Irish Wolfhound) توسط رومیان به ایرلند آورده شد. سلتیهای باستانی از تازی ایرلندی جهت شکار گرگ استفاده میکردند. البته هنوز هم از این سگ گرگها برای شکار گوزنهای نر، خوکهای وحشی، گرگها و کایوتها استفاده میشود.
سگ گرگها میتوانند یک انسان را به وسیله حمله کردن به گلوی او بکشند.
تازی گریهوند
گریهوند، گونهای از سگهای شکاری است که در درجهٔ اول آنها را برای مسابقههای سرعتی آماده میکنند. هرچند اخیراً به دلیل شهرتی که این گونه از سگها پیدا کردهاند از آنها به عنوان سگهای خانواده و حیوان خانگی نیز استفاده میشود. این نژاد از سگها بسیار رام و باهوشاند؛ پاهایی بلند و قدرتمند، سینهای گود، ستون مهرههای انعطافپذیر و بدن باریک دارند؛ تمامی این ویژگیها باعث میشود تا از آنها در مسابقات سرعتی استفاده شود. این سگ میتواند با سرعتی بیش از ۱۸ متر بر ثانیه (۵۹ فوت بر ثانیه) یا ۶۳ کیلومتر در ساعت (۳۹ مایل در ساعت) بدود.
توضیح
شکل ظاهری
جنس نَر این سگها معمولاً ۷۱ تا ۷۶ سانتیمتر (۲۸ تا ۳۰ اینچ) بلندی آنها تا جَدوگاه است و وزنی بین ۲۷ تا ۴۰ کیلوگرم (۶۰ تا ۸۸ پوند) دارند. جنس مادهٔ آنها کمی کوتاهتر است و بلندی شانههایش بین ۶۸ تا ۷۱ سانتیمتر (۲۷ تا ۲۸ اینچ) است و وزنی بین ۲۷ تا ۳۴ کیلوگرم (۶۰ تا ۷۵ پوند) دارند. گریهوندها موهای بسیار کوتاهی دارند که این امر مراقبت از آنها را آسانتر میکند. حدود ۳۰ رنگ مختلف از این سگ تا به حال دیده شدهاست که به صورت تکرنگ یا ترکیبی از رنگهای سفید، خاکستری، سیاه، حنایی و قرمز بودهاست.
ساختمان بدن
دلیل سرعت زیاد گریهوندها را باید در بدن سبک ولی عضلانی آنها، داشتن بزرگترین قلب در میان دیگران، کیفیت حرکت آنها و انعطاف پذیری بسیار زیاد ستون مهرههای آنها جستجو کرد. منظور از کیفیت حرکت آنها نحوه ویژه دویدنشان است که در سرعتهای بالا هر ۴ پا را هم زمان از زمین جدا میکنند.
رفتار
گریهوند با وجود اینکه در طول مسابقه پوزه بند بر دهان دارد اما بر خلاف ظاهرش و اعتقاد برخی، سگ وحشی نیست. آنها برای اینکه در طول مسابقه به یکدیگر آسیب نزنند باید پوزهبند داشته باشند. اما معمولاً بلافاصله پس از پایان مسابقه زمانی که هیجان ازبین رفت پوزهبند آنها برداشته میشود. پوست آنها بسیار نازک است و به راحتی در اثر دندان سگها، زخم میشود. البته مواردی در میان این سگها هست که باید در خارج از محیط مسابقه نیز پوزهبند داشته باشند، این به دلیل تمایل زیاد آنها به دنبال کردن شکارهای کوچک است.
گریهوندهای بالغ، نیاز ندارند به داشتن تمرین روزانه ندارند اما تولههای آنها که هنوز یاد نگرفتهاند چگونه از انرژی خود استفاده کنند اگر زمان کافی در بیرون سپری نکنند میتوانند مخرب باشند و باید صاحب آنها باتجربهتر باشد.
گریهوند به عنوان حیوان خانگی
صاحبان گریهوند معتقدند این حیوان به عنوان حیوان خانگی فوق العاده است؛ آنها بسیار رام، ساکت و وفادار به صاحب خود هستند. برخلاف دیگر سگها اهل واق واق کردن زیاد نیستند و از بودن با انسانها یا حیوانهای دیگر لذت میبرند و البته برخی از آنها هستند که مشکلی با بودن با دیگر حیوانات خانگی مانند گربهها ندارند.
گریهوندها در محیطهای ساکت راحت ترند و به شرطی که بچهها به اندازه کافی بزرگ باشند تا با گریهوند تعامل داشته باشند میتوانند با بچهها دوست شوند.
تریر
کلمه تریر (به انگلیسی: terrier) به زبان فرانسه، به معنای سوراخی است که بعضی از حیوانات مانند خرگوش, روباه و غیره در زمین حفر میکنند و از این جهت به سگهای این گروه تریر گفته میشود که در اصل عادت داشتند شکار را تا سوراخ خود تعقیب نموده، به دام اندازند.
قطبنما
قُطبنما وسیلهای برای تعیین جهت و جهتیابی. این وسیله با استفاده از میدان مغناطیسی زمین جهت قطب شمال را نشان میدهد که در حقیقت شمال مغناطیسی زمین است؛ که با شمال حقیقی مقداری فاصله دارد. زاویه بین شمال حقیقی و شمال مغناطیسی، میل مغناطیسی نامیده می شود. امروزه برای تعیین شمال حقیقی از قطبنماهای پیشرفتهتری مانند قطبنمای ژیروسکوپی استفاده میشود.
تأثیرات جاذبههای مغناطیسی موضعی (فلز و الکتریسیته)
هر گاه قطبنما در نزدیکی اشیای آهنی یا فولادی و یا منابع الکتریکی قرار گرفته باشد، عقربهاش از جهت قطب مقداری منحرف میشود، که به آن انحراف مغناطیسی میگویند. کلاً به همراه داشتن اشیایی از جنس آهن یا انواع مشابه آن می تواند باعث اختلال در حرکت عقربه شود. حتی وجود یک گیره کاغذ روی نقشه ممکن است مساله ساز شود. بنابراین، هنگام استفاده از قطبنما باید مطمئن شویم که از اشیای انحرافدهنده آن، بهطور کلی دور است. همچنین احتمال تأثیرگذاری جاذبههای مغناطیسی موجود در خاک نیز وجود دارد، که بسیار نادر است.
در جدول زیر حداقل فاصلهی وسایل مختلف از قطبنما -برای اینکه قطبنما شمال مغناطیسی را به درستی نشان دهد- آمده است:
اشیا فاصله
خطوط برق فشار قوی 55 متر
کامیون و اتومبیل 10 متر
خطوط تلفن 10 متر
ابزار الکتریکی و مکانیکی 2 متر
کلاهکها و اشیاء کوچک فلزی 2/1 متر
قطبنمای پیشرفته
قطبنماهای پیشرفته که بیشتر در صنایع مخابرات و امور نظامی به کار برده میشوند، مجهز به سلولهای شبنما هستند که حتی در تاریکی شب عمل جهتنمایی را صورت دهند. این نوع قطبنماها در دوربینهای دو چشمی نظامی، تانکها، نفربرها و حتی در ساختمان برخی خودروهای پیشرفته نیز به کار می رود. از قطب نماهای پیشرفته در اندازه گیری طول جغرافیایی و عرض جغرافیاییِ محل نیز استفاده میکنند که در نقشهخوانی، پیادهسازی عملیات نظامی، دیدهبانی در مناطق جنگی و ... نقش تعیینکننده دارند.
قطب نمای M1
ساختمان قطب نماي M1
1 – دستگيره يا شصتي : حلقه اي است كه در انتهاي قطب نما قرار دارد و براي نگهداشتن قطب نما به حالت تراز در موقع استفاده بكار مي رود.
2 – درب قطب نما : درپوشي است آلومينيومي كه در وسط آن تار موئي قرار دارد و كاربرد تارموئي مانند مگسك اسلحه است و دو سر تار موئي دو نقطه فسفري (شبنما) وجود دارد و در موقع كار شبانه از آن استفاده مي شود .در حاشيه درب قطب نما خط كشي تعبيه شده است و بر اساس مقياس 000/50 : 1 بر مبناي كيلومتر مدرج شده است.
3 – تيغه نشانه روي و عدسي چشمي : تيغه ايست كه بالاي آن شكاف كوچكي همانند شكاف درجه اسلحه است و با زاويه 45 درجه نسبت به صفحه مدرج قرار ميگيرد و در موقع گرا گرفتن با كمك تار موئي بكار مي رود. در اين حال توسط عدسي چشمي كه در وسط تيغه تعبيه شده اعداد مربوط به گراي هدف نشانه روي شده قرائت مي شود. خواباندن تيغه بر روي صفحه قطب نما سبب قفل شدن صفحه مدرج مي شود.
4 – بدنه : كليه اجزاي قطب نما در داخل بدنه كه از جنس آلومينيوم است قرار دارد. در كنار اين محفظه خط كشي تعبيه شده كه با باز شدن كامل درب قطب نما ، خط كشي قطب نما را كامل ميكند.
5 – طوقه كار در شب : طوقه متحركي است كه جداره خارجي آن دندانه دار است و تعداد 120 دندانه دارد اين دندانه ها با زائده اي در كنار قطب نما در تماس است كه به هنگام چرخش تق تق صدا ميدهد و هر تقه برابر 3 درجه است . بر روي صفحه طوقه يك خط و يك نقطه فسفري مشاهده مي شود كه در موقع كار در شب از آن استفاده ميشود.(زاويه بين خط و نقطه 45 درجه و 15 تقه است)
6 – صفحه ثابت : در زير طوقه كار درشب صفحه شيشه اي ثابتي قرار دارد كه روي آن يك خط سياه بنام شاخص تعبيه شده . اين خط درست در امتداد شكاف تيغه نشانه روي و تار موئي قرار دارد كه در موقع گرا گرفتن هر عددي زير شاخص باشد گراي آن امتداد است.
7 – صفحه مدرّج : صفحه ايست لغزنده كه عقربه مغناطيسي روي آن نقش بسته است .بر روي اين صفحه دو گونه تقسيم بندي وجود دارد.
الف : تقسيم بندي داخلي كه برحسب درجه صورت گرفته و به رنگ قرمز ميباشد كه به ازاي هر 5 درجه علامت گذاري وهر 20 درجه عددگذاري شده است.(محيط دايره به 360 قسمت مساوي تقسيم شده و زاويه بين دو شعاع دايره كه يك قسمت را فرا گرفته است ، يك درجه نام دارد).
ب : تقسيم بندي خارجي كه برحسب ميليم غربي و برنگ سياه است كه به ازاي هر 20 ميليم علامت گذاري و هر هر 200 ميليم عددگذاري شده است ولي دو صفر سمت راست آن اعداد بمنظور اختصار حذف شده است.(در اين تقسيم بندي محيط دايره به 6400 قسمت تقسيم شده كه هر قسمت آنرا يك ميليم گويند).
شمال
شُمال (شِمال هم تلفظ شده) یا آپا یا اَپاختَر، یکی از چهار جهت اصلی است.
در نقشهها جهت شمال را همیشه به سوی بالای نقشه نشان میدهند.
پیرامون واژه
شمال واژهای عربی و فارسی آن آپا یا اَپاختَر است.در زبان پارسی میانه، خشکیهای شمال غربی کره زمین را وُروبَرشت و خشکیهای شمال شرقی را وُروژَرشت مینامیدند.در بُندَهِش آمده که برای هر جهت اصلی یک سپاهبد گمارده شده و سپاهبد شمال، ستاره هفتاورنگ (محتملاً نگهبان شمال) است.
در زبان
در سند املاک از شمال قیدی ساخته میشود به صورت «شمالاً». (نمونه: این مکان شمالاً به زمین فروشنده محدود است.) به افراد و چیزهای منسوب به شمال، شمالی یا شمالیه (نمونه: بلاد شمالیه) گفته میشود. در ادبیات شمالیپیکران به معنی ستارگانی است که از شمال طلوع میکنند.به منطقه بالای مدار قطب شمال در فارسی شمالگان گفته میشود.
باختر
باختر یا غَرب یکی از چهار جهت اصلی در جغرافیا است که در نقشهها معمولاً در سمت چپ نقشه است. باختر محل فروشدن یا غروب خورشید و بنابراین جهت مخالف گردش زمین است. به هنگام ناوبری برای رفتن به سوی باختر باید سمت قطبنما را روی °۲۷۰ قرار داد.
کاربرد امروزی
لغتنامههایی که مشخصاً به فارسی امروز میپردازند دربارهٔ واژهٔ «باختر» چنین آوردهاند:
فرهنگ معاصر فارسی (صدری افشار و دیگران:۱۳۸۱) «باختر» را ادبی میداند و به مدخل غرب (که مفصلتر است) ارجاع میدهد.
فرهنگ روز سخن (انوری:۱۳۸۳) «باختر» را «مغرب» (که باز مدخل مفصلتری است) معنی میکند.
با توجه به این که هر دوی این فرهنگها مدخل مفصلتری تحت «مغرب» یا «غرب» دارند، به نظر میرسد که باید فرض کرد واژهٔ «باختر» به نظر این فرهنگنویسان از واژههای «غرب» و «مغرب» مهجورتر است.
کاربرد قدیمیتر
«باختر» در ادبیات فارسی به معنی شمال و شرق هم استفاده میشده است.
در لغتنامه دهخدا دو مدخل برای «باختر» وجود دارد: یکی به عنوان جهت جغرافیایی و دیگری به عنوان سرزمین باکتریا (بلخ). در مورد مدخل اول (که موضوع این صفحه است)، برای معنی شمال (برای این کلمه)، تنها به اوستا اشاره شده است (و برای آن نیز باختر را با واژهٔ اوستایی «اپاختر» - apãxtar - یعنی آنطرفتر یکی گرفته است).
در بعضی از مثالهایی که از متون قدیمی فارسی برای این کلمه آورده شده است، باختر متضاد خاور است. همچنین در جایی (به نقل از شرفنامهٔ منیری) اشاره شده است:
«تحقیق آنست که باختر مخفف با اختر است و اختر ماه و آفتاب هر دو را گویند پس باختر مشرق و مغرب را توان گفت ازین جهت متقدمین بر هر دو معنی این لفظ را استعمال کردهاند لیکن خوار به معنی خور بیشتر آمده از این جهت خاور به معنی مشرق بیشتر استفاده میشود ...»
در یکی از پاورقیهای مربوط به این کلمه نیز آمده است:
«شاید اختلافاتیکه در معنی باختر روی داده از باختریان (بلخ) باشد که مردم در همسایگی جنوب او، او را شمال و در شمال جنوب، و در مغرب مشرق و در مشرق مغرب مینامیدهاند.»
در نمونههایی از اشعار شاعران فارسیزبان (از فردوسی و ناصرخسرو گرفته تا خاقانی و نظامی و سعدی)، باختر به معنای مغرب بهکار رفته است
. البته مثالهایی نیز از کاربرد عکس آن وجود دارد (در اشعار فرخی و عنصری و سوزنی و دو بیت در بعضی از نسخ شاهنامه).
خاور
خاوَر واژهای پارسی برابر با شرق عربی است. در جغرافیا، خاور امروزه به معنی شرق، یکی از چهار جهت اصلی، است.
کاربردهای قدیمی
البته در اصل خاور در زبان پارسی بازماندهٔ واژهٔ خوربران یا «خوروران» (جای بردن خورشید، جای غروب خورشید) یعنی غرب است.
در پارسی به شرق «خوراسان» (که همین نام را روی استان خراسان گذاشتند زیرا شرق ایران بزرگ بود) و به شمال «اپاختر» (واژهٔ امروزی باختر نیز که به غرب گویند بازماندهٔ اپاختر است) گویند.
فرهنگ فارسی عمید و لغتنامه دهخدا این را تایید میکند. مثلاً در بیتی از رودکی، «مهر دیدم بامدادان چون بتافت، از خراسان سوی خاور میشتافت» یا در بیتی از خاقانی «چون پخت نان زرین اندر تنور مشرق، افتاد قرص سیمین اندر دهان خاور» به معنی اصیلش آمدهاست.
خاور در بعضی از لغتنامههای قدیمیتر، از جمله برهان قاطع و آنندراج، به هر دو معنی ذکر شده است.
جنوب
«نیمروز» تغییر مسیری به این صفحه است. برای کاربردهای دیگر نیمروز (ابهامزدایی) را ببینید.جنوب یا نیمروز یکی از چهار جهت اصلی است. جنوب نقطه مقابل شمال است و ۹۰ درجه با خاور و باختر اختلاف جهت دارد. بطور قراردادی در نقشهها، نقطه یا جهت پایینی نقشه را جنوب مینامند.
جهتیابی
جهتیابی، یافتن جهتهای جغرافیایی است. جهتیابی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. برای نمونه وقتی در کوهستان، جنگل، دشت یا بیابان گم شدهباشید، با دانستن جهتهای جغرافیایی، میتوانید به مکان مورد نظرتان برسید. یکی از استفادههای مسلمانان از جهتیابی، یافتن قبله برای نماز خواندن و ذبح حیوانات است. کوهنوردان، نظامیان، جنگلبانان و... هم به دانستن روشهای جهتیابی نیازمندند.
هرچند امروزه با وسایلی مانند قطبنما یا سامانه موقعیتیاب جهانی (جیپیاس) میتوان به راحتی و با دقت بسیار زیاد جهت جغرافیایی را مشخص کرد، در نبود ابزار، دانستن روشهای دیگر جهتیابی مفید و کاراست.
جهتهای اصلی و فرعی
اگر رو به شمال بایستیم، سمت راست مشرق (شرق، خاور)، سمت چپ مغرب (غرب، باختر) و پشت سر جنوب است. این چهار جهت را جهتهای اصلی مینامند. بین هر دو جهت اصلی یک جهت فرعی وجود دارد. مثلاً نیمساز جهتهای شمال و شرق، جهت شمالِ شرقی (شمالِ شرق) را مشخص میکند.
با دانستن یکی از جهتها، بقیهٔ جهتها را میتوان به سادگی مشخص نمود. مثلاً اگر به سوی شمال ایستاده باشید، دست راست شما شرق، دست چپ شما غرب، و پشت سر شما جنوب است.
روشهای جهتیابی
برخی روشهای جهتیابی مخصوص روز، و برخی ویژهٔ شب اند. برخی روشها هم در همهٔ مواقع کارا هستند. توجه شود که:
بسیاری از این روشها کاملاً دقیق نیستند و صرفاً جهتهای اصلی را به صورت تقریبی مشخص میکنند. برای جهتهای دقیق باید از قطبنما استفاده کرد، و میل مغناطیسی و انحراف مغناطیسی آن را هم در نظر داشت.
آنچه گفته میشود اکثراً مربوط به نیمکره شمالی است؛ به طور دقیقتر، بالای ۲۳٫۵ درجه (بالای مدار رأسالسرطان). در نیمکره جنوبی در برخی روشها ممکن است جهت شمال و جنوب برعکس آنچه گفته میشود باشد.
قُطبنما وسیلهای برای تعیین جهت و جهتیابی. این وسیله با استفاده از میدان مغناطیسی زمین جهت قطب شمال را نشان میدهد که در حقیقت شمال مغناطیسی زمین است؛ که با شمال حقیقی مقداری فاصله دارد. زاویه بین شمال حقیقی و شمال مغناطیسی، میل مغناطیسی نامیده می شود. امروزه برای تعیین شمال حقیقی از قطبنماهای پیشرفتهتری مانند قطبنمای ژیروسکوپی استفاده میشود.
تأثیرات جاذبههای مغناطیسی موضعی (فلز و الکتریسیته)
هر گاه قطبنما در نزدیکی اشیای آهنی یا فولادی و یا منابع الکتریکی قرار گرفته باشد، عقربهاش از جهت قطب مقداری منحرف میشود، که به آن انحراف مغناطیسی میگویند. کلاً به همراه داشتن اشیایی از جنس آهن یا انواع مشابه آن می تواند باعث اختلال در حرکت عقربه شود. حتی وجود یک گیره کاغذ روی نقشه ممکن است مساله ساز شود. بنابراین، هنگام استفاده از قطبنما باید مطمئن شویم که از اشیای انحرافدهنده آن، بهطور کلی دور است. همچنین احتمال تأثیرگذاری جاذبههای مغناطیسی موجود در خاک نیز وجود دارد، که بسیار نادر است.
در جدول زیر حداقل فاصلهی وسایل مختلف از قطبنما -برای اینکه قطبنما شمال مغناطیسی را به درستی نشان دهد- آمده است:
اشیا فاصله
خطوط برق فشار قوی 55 متر
کامیون و اتومبیل 10 متر
خطوط تلفن 10 متر
ابزار الکتریکی و مکانیکی 2 متر
کلاهکها و اشیاء کوچک فلزی 2/1 متر
قطبنمای پیشرفته
قطبنماهای پیشرفته که بیشتر در صنایع مخابرات و امور نظامی به کار برده میشوند، مجهز به سلولهای شبنما هستند که حتی در تاریکی شب عمل جهتنمایی را صورت دهند. این نوع قطبنماها در دوربینهای دو چشمی نظامی، تانکها، نفربرها و حتی در ساختمان برخی خودروهای پیشرفته نیز به کار می رود. از قطب نماهای پیشرفته در اندازه گیری طول جغرافیایی و عرض جغرافیاییِ محل نیز استفاده میکنند که در نقشهخوانی، پیادهسازی عملیات نظامی، دیدهبانی در مناطق جنگی و ... نقش تعیینکننده دارند.
قطب نمای M1
ساختمان قطب نماي M1
1 – دستگيره يا شصتي : حلقه اي است كه در انتهاي قطب نما قرار دارد و براي نگهداشتن قطب نما به حالت تراز در موقع استفاده بكار مي رود.
2 – درب قطب نما : درپوشي است آلومينيومي كه در وسط آن تار موئي قرار دارد و كاربرد تارموئي مانند مگسك اسلحه است و دو سر تار موئي دو نقطه فسفري (شبنما) وجود دارد و در موقع كار شبانه از آن استفاده مي شود .در حاشيه درب قطب نما خط كشي تعبيه شده است و بر اساس مقياس 000/50 : 1 بر مبناي كيلومتر مدرج شده است.
3 – تيغه نشانه روي و عدسي چشمي : تيغه ايست كه بالاي آن شكاف كوچكي همانند شكاف درجه اسلحه است و با زاويه 45 درجه نسبت به صفحه مدرج قرار ميگيرد و در موقع گرا گرفتن با كمك تار موئي بكار مي رود. در اين حال توسط عدسي چشمي كه در وسط تيغه تعبيه شده اعداد مربوط به گراي هدف نشانه روي شده قرائت مي شود. خواباندن تيغه بر روي صفحه قطب نما سبب قفل شدن صفحه مدرج مي شود.
4 – بدنه : كليه اجزاي قطب نما در داخل بدنه كه از جنس آلومينيوم است قرار دارد. در كنار اين محفظه خط كشي تعبيه شده كه با باز شدن كامل درب قطب نما ، خط كشي قطب نما را كامل ميكند.
5 – طوقه كار در شب : طوقه متحركي است كه جداره خارجي آن دندانه دار است و تعداد 120 دندانه دارد اين دندانه ها با زائده اي در كنار قطب نما در تماس است كه به هنگام چرخش تق تق صدا ميدهد و هر تقه برابر 3 درجه است . بر روي صفحه طوقه يك خط و يك نقطه فسفري مشاهده مي شود كه در موقع كار در شب از آن استفاده ميشود.(زاويه بين خط و نقطه 45 درجه و 15 تقه است)
6 – صفحه ثابت : در زير طوقه كار درشب صفحه شيشه اي ثابتي قرار دارد كه روي آن يك خط سياه بنام شاخص تعبيه شده . اين خط درست در امتداد شكاف تيغه نشانه روي و تار موئي قرار دارد كه در موقع گرا گرفتن هر عددي زير شاخص باشد گراي آن امتداد است.
7 – صفحه مدرّج : صفحه ايست لغزنده كه عقربه مغناطيسي روي آن نقش بسته است .بر روي اين صفحه دو گونه تقسيم بندي وجود دارد.
الف : تقسيم بندي داخلي كه برحسب درجه صورت گرفته و به رنگ قرمز ميباشد كه به ازاي هر 5 درجه علامت گذاري وهر 20 درجه عددگذاري شده است.(محيط دايره به 360 قسمت مساوي تقسيم شده و زاويه بين دو شعاع دايره كه يك قسمت را فرا گرفته است ، يك درجه نام دارد).
ب : تقسيم بندي خارجي كه برحسب ميليم غربي و برنگ سياه است كه به ازاي هر 20 ميليم علامت گذاري و هر هر 200 ميليم عددگذاري شده است ولي دو صفر سمت راست آن اعداد بمنظور اختصار حذف شده است.(در اين تقسيم بندي محيط دايره به 6400 قسمت تقسيم شده كه هر قسمت آنرا يك ميليم گويند).
شمال
شُمال (شِمال هم تلفظ شده) یا آپا یا اَپاختَر، یکی از چهار جهت اصلی است.
در نقشهها جهت شمال را همیشه به سوی بالای نقشه نشان میدهند.
پیرامون واژه
شمال واژهای عربی و فارسی آن آپا یا اَپاختَر است.در زبان پارسی میانه، خشکیهای شمال غربی کره زمین را وُروبَرشت و خشکیهای شمال شرقی را وُروژَرشت مینامیدند.در بُندَهِش آمده که برای هر جهت اصلی یک سپاهبد گمارده شده و سپاهبد شمال، ستاره هفتاورنگ (محتملاً نگهبان شمال) است.
در زبان
در سند املاک از شمال قیدی ساخته میشود به صورت «شمالاً». (نمونه: این مکان شمالاً به زمین فروشنده محدود است.) به افراد و چیزهای منسوب به شمال، شمالی یا شمالیه (نمونه: بلاد شمالیه) گفته میشود. در ادبیات شمالیپیکران به معنی ستارگانی است که از شمال طلوع میکنند.به منطقه بالای مدار قطب شمال در فارسی شمالگان گفته میشود.
باختر
باختر یا غَرب یکی از چهار جهت اصلی در جغرافیا است که در نقشهها معمولاً در سمت چپ نقشه است. باختر محل فروشدن یا غروب خورشید و بنابراین جهت مخالف گردش زمین است. به هنگام ناوبری برای رفتن به سوی باختر باید سمت قطبنما را روی °۲۷۰ قرار داد.
کاربرد امروزی
لغتنامههایی که مشخصاً به فارسی امروز میپردازند دربارهٔ واژهٔ «باختر» چنین آوردهاند:
فرهنگ معاصر فارسی (صدری افشار و دیگران:۱۳۸۱) «باختر» را ادبی میداند و به مدخل غرب (که مفصلتر است) ارجاع میدهد.
فرهنگ روز سخن (انوری:۱۳۸۳) «باختر» را «مغرب» (که باز مدخل مفصلتری است) معنی میکند.
با توجه به این که هر دوی این فرهنگها مدخل مفصلتری تحت «مغرب» یا «غرب» دارند، به نظر میرسد که باید فرض کرد واژهٔ «باختر» به نظر این فرهنگنویسان از واژههای «غرب» و «مغرب» مهجورتر است.
کاربرد قدیمیتر
«باختر» در ادبیات فارسی به معنی شمال و شرق هم استفاده میشده است.
در لغتنامه دهخدا دو مدخل برای «باختر» وجود دارد: یکی به عنوان جهت جغرافیایی و دیگری به عنوان سرزمین باکتریا (بلخ). در مورد مدخل اول (که موضوع این صفحه است)، برای معنی شمال (برای این کلمه)، تنها به اوستا اشاره شده است (و برای آن نیز باختر را با واژهٔ اوستایی «اپاختر» - apãxtar - یعنی آنطرفتر یکی گرفته است).
در بعضی از مثالهایی که از متون قدیمی فارسی برای این کلمه آورده شده است، باختر متضاد خاور است. همچنین در جایی (به نقل از شرفنامهٔ منیری) اشاره شده است:
«تحقیق آنست که باختر مخفف با اختر است و اختر ماه و آفتاب هر دو را گویند پس باختر مشرق و مغرب را توان گفت ازین جهت متقدمین بر هر دو معنی این لفظ را استعمال کردهاند لیکن خوار به معنی خور بیشتر آمده از این جهت خاور به معنی مشرق بیشتر استفاده میشود ...»
در یکی از پاورقیهای مربوط به این کلمه نیز آمده است:
«شاید اختلافاتیکه در معنی باختر روی داده از باختریان (بلخ) باشد که مردم در همسایگی جنوب او، او را شمال و در شمال جنوب، و در مغرب مشرق و در مشرق مغرب مینامیدهاند.»
در نمونههایی از اشعار شاعران فارسیزبان (از فردوسی و ناصرخسرو گرفته تا خاقانی و نظامی و سعدی)، باختر به معنای مغرب بهکار رفته است
. البته مثالهایی نیز از کاربرد عکس آن وجود دارد (در اشعار فرخی و عنصری و سوزنی و دو بیت در بعضی از نسخ شاهنامه).
خاور
خاوَر واژهای پارسی برابر با شرق عربی است. در جغرافیا، خاور امروزه به معنی شرق، یکی از چهار جهت اصلی، است.
کاربردهای قدیمی
البته در اصل خاور در زبان پارسی بازماندهٔ واژهٔ خوربران یا «خوروران» (جای بردن خورشید، جای غروب خورشید) یعنی غرب است.
در پارسی به شرق «خوراسان» (که همین نام را روی استان خراسان گذاشتند زیرا شرق ایران بزرگ بود) و به شمال «اپاختر» (واژهٔ امروزی باختر نیز که به غرب گویند بازماندهٔ اپاختر است) گویند.
فرهنگ فارسی عمید و لغتنامه دهخدا این را تایید میکند. مثلاً در بیتی از رودکی، «مهر دیدم بامدادان چون بتافت، از خراسان سوی خاور میشتافت» یا در بیتی از خاقانی «چون پخت نان زرین اندر تنور مشرق، افتاد قرص سیمین اندر دهان خاور» به معنی اصیلش آمدهاست.
خاور در بعضی از لغتنامههای قدیمیتر، از جمله برهان قاطع و آنندراج، به هر دو معنی ذکر شده است.
جنوب
«نیمروز» تغییر مسیری به این صفحه است. برای کاربردهای دیگر نیمروز (ابهامزدایی) را ببینید.جنوب یا نیمروز یکی از چهار جهت اصلی است. جنوب نقطه مقابل شمال است و ۹۰ درجه با خاور و باختر اختلاف جهت دارد. بطور قراردادی در نقشهها، نقطه یا جهت پایینی نقشه را جنوب مینامند.
جهتیابی
جهتیابی، یافتن جهتهای جغرافیایی است. جهتیابی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. برای نمونه وقتی در کوهستان، جنگل، دشت یا بیابان گم شدهباشید، با دانستن جهتهای جغرافیایی، میتوانید به مکان مورد نظرتان برسید. یکی از استفادههای مسلمانان از جهتیابی، یافتن قبله برای نماز خواندن و ذبح حیوانات است. کوهنوردان، نظامیان، جنگلبانان و... هم به دانستن روشهای جهتیابی نیازمندند.
هرچند امروزه با وسایلی مانند قطبنما یا سامانه موقعیتیاب جهانی (جیپیاس) میتوان به راحتی و با دقت بسیار زیاد جهت جغرافیایی را مشخص کرد، در نبود ابزار، دانستن روشهای دیگر جهتیابی مفید و کاراست.
جهتهای اصلی و فرعی
اگر رو به شمال بایستیم، سمت راست مشرق (شرق، خاور)، سمت چپ مغرب (غرب، باختر) و پشت سر جنوب است. این چهار جهت را جهتهای اصلی مینامند. بین هر دو جهت اصلی یک جهت فرعی وجود دارد. مثلاً نیمساز جهتهای شمال و شرق، جهت شمالِ شرقی (شمالِ شرق) را مشخص میکند.
با دانستن یکی از جهتها، بقیهٔ جهتها را میتوان به سادگی مشخص نمود. مثلاً اگر به سوی شمال ایستاده باشید، دست راست شما شرق، دست چپ شما غرب، و پشت سر شما جنوب است.
روشهای جهتیابی
برخی روشهای جهتیابی مخصوص روز، و برخی ویژهٔ شب اند. برخی روشها هم در همهٔ مواقع کارا هستند. توجه شود که:
بسیاری از این روشها کاملاً دقیق نیستند و صرفاً جهتهای اصلی را به صورت تقریبی مشخص میکنند. برای جهتهای دقیق باید از قطبنما استفاده کرد، و میل مغناطیسی و انحراف مغناطیسی آن را هم در نظر داشت.
آنچه گفته میشود اکثراً مربوط به نیمکره شمالی است؛ به طور دقیقتر، بالای ۲۳٫۵ درجه (بالای مدار رأسالسرطان). در نیمکره جنوبی در برخی روشها ممکن است جهت شمال و جنوب برعکس آنچه گفته میشود باشد.
ساعت : 12:39 pm | نویسنده : admin
|
مطلب بعدی