پارک جنگلی پردیسان
پارک جنگلی پردیسان
بوستان جنگلی پردیسان یکی از بوستان‌های بزرگ و مشهور شهر تهران است. این بوستان در منطقه ۲ شهرداری تهران قرار دارد.
این بوستان که در شمال غربی تهران واقع شده‌است، از سمت شمال به بزرگراه همت و محله شهرک غرب، از شرق به بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، از غرب به مسیل رودخانه پونک و از سمت جنوب به بزرگراه حکیم و محله بلوار مرزداران محدود می‌شود. بزرگراه یادگار امام در راستای شمالی/جنوبی، این بوستان را به دو بخش تقسیم میکند که پیوند آنها به وسیله دو پل برقرار شده‌است.
از امکانات این بوستان می‌توان به موزه تنوع زیستی، موزه آب و باغ وحش اشاره کرد. وجود موزه تنوع زیستی با انواع حیوانات و حشرات تاکسیدرمی شده، و بعضاً زنده، یکی دیگر از جذابیت‌های این پارک جنگلی است. ساختمان سازمان حفاظت محیط زیست ایران نیز در قسمت جنوبی این بوستان قرار دارد.
به علت وجود چندین بزرگراه در اطراف پارک پردیسان، استقبال زیادی برای استفاده از این پارک پدید آمده‌است و بیشتر روزهای هفته و به ویژه روزهای تعطیل مردم برای استفاده از این پارک رهسپار شمال غرب تهران می‌شوند.
تاریخچه
طرح اولیه این بوستان در زمان پهلوی، و متعلق به یان مک‌هارگ آمریکایی می‌باشد.
پارک جنگلی چیتگر
پارک جنگلی چیتگر از پارک‌های جنگلی شهر تهران است.
این بوستان از شمال به زمینهای چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران-کرج از غرب به آزادشهر و پیکان‌شهر و از شرق به منطقهٔ خرگوش‌دره محدود می‌شود. این پارک با ۹۵۰ هکتار زمین پردرخت از بزرگترین بوستان‌های جنگلی استان تهران است.
هدف از احداث این بوستان جنگلی که در آغاز مسیر وزیدن باد غربی به شهر تهران قرار گرفته، بالا بردن مقدار اکسیژن هوای تهران بوده‌است.
این پارک دارای یک پیست و مسیرهای دوچرخه‌سواری و امکانات اسکیت‌سواری است.
همچنین ایستگاه مترو چیتگر مقابل درب شمارهٔ ۱ و ایستگاه مترو ایرانخودرو مقابل درب‌های ۵ و ۷ قرار دارد.
دریاچه چیتگر در مجاورت این پارک جنگلی واقع شده است. محدوده شرقی به مساحت تقریبی ۲۵۳ هکتار است، محدوده غربی مساحتی معادل ۶۵۸ هکتار را به خود اختصاص داده است. حداقل ارتفاع پارک چیتگر از سطح دریا ۱۲۲۵ متر و حداکثر آن ۱۳۱۳ متر بوده و متوسط آن ۱۲۶۹ متر است. پوشش درختی پارک در مجموع مساحتی در حدود ۷۳۴ هکتار را در بر می‌گیرد و حدود ۵۳ درصد از آنها را گونه‌های سوزنی برگ مانند کاج الداریکا، سرو نقره‌ای و سرو خمره‌ای و حدود ۴۷٪ از درختان را ۹ گونه درختی سوزنی برگ (از جمله اقاقیا، زبان گنجشک، نارون چتری، ارغوان، داغداغان، افرای زینتی، پلت، بلوط و ایلان) تشکیل می‌دهد.
پارک جنگلی لویزان
پارک جنگلی لَویزان یکی از پارک‌های جنگلی شهر تهران و بخش شمیرانات است که بیش از 1000 هکتار وسعت دارد و در شمال شرق پایتخت واقع گردیده است.
این پارک جنگلی از شمال به بزرگراه شهید بابایی، از جنوب به شمس آباد، از شرق به شهرک امید ، باغ پرندگان و از غرب به ده لویزان محدود می شود.
این پارک در ۱۳ کیلومتری مرکز شهر قرار دارد و بزرگترین فضای سبز شهر تهران به حساب می آید.
همچنین در بالای جنگل هتل دهکده شیان قرار دارد که مسافران زیادی را به خود جذب میکند.
پارک جنگلی وردآورد
پارک جنگلی وردآورد یکی از پارک‌های جنگلی استان تهران است که از نظر بزرگی در مرتبه دوم می‌باشد. این پارک در کوه‌های وردآورد و در کنار آزادراه ۲ قرار دارد. متاسفانه در سالهای اخیر با توجه به عبور بزرگراه همت از کنار پارک جنگلی ورداورد و افزایش شدیدارزش زمین در حوالی این بزرگراه بخشی از این پارک توسط شهرداری تخریب و در اختیار تعاونی‌هایی وابسته به شهرداری قرارگرفته است تا در آن ساخت و ساز صورت پذیرد.
این پارک جنگلی در منطقه ۲۲ تهران قرار دارد و دارای وسعت ۱۰٬۴۵۸٬۰۰۰ مترمربع است.
پارک ملی کابو دگاتا-نیخار
پارک ملی کابو دگاتا-نیخار (به اسپانیایی: Cabo de Gata-Níjar) یک منطقهٔ حفاظت‌شده در اندلس، اسپانیا نزدیک شهر آلمریا است. این منطقه بزرگترین منطقه حفظ منابع آبی - خاکی اروپایی واقع در غرب دریای مدیترانه است و ۴۶۰ کیلومترمربع شامل شهر کاربونراس، رشته کوه سیرا د کبو د گاتا و ۱۲۰ کیلومتر مربع از دریا به عنوان منابع آبی را پوشش می‌دهد. این منطقه در اصل یک منطقهٔ آتشفشانی بوده و فضای دور قلهٔ کبو د گاتا را شامل می‌شده است.
این منطقه در سال ۲۰۱۰ به عنوان یکی از محل‌های دفن زباله‌های هسته‌ای پیشنهاد شد.
جنگلهای حرای استان هرمزگان
جنگلهای حرای استان هرمزگان پنج قسمت مجزا می باشد که تحت حفاظت سازمان محیط زیست می باشند در این میان منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می شود.
جنگلهای حرای هرمزگان
جنگلهای حرای استان هرمزگان که بیشتر آنها از سال ۱۳۸۰ تحت حفاظت محیط زیست قرار دارند:
حرای تیاب و میناب (۷۸۰۹۹ هکتار)
حرای گابریک و جاسک (۳۴۵۹۶ هکتار)
حرای رود گز (۲۷۰۴۶ هکتار)
حرای خوران (۲۵۱۸ هکتار)
حرای خور خوران (۸۶۵۸۱ هکتار) که ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ تحت حفاظت قرار گرفته و محدوده آن شمال جزیره قشم است و بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می‌شود.
ویژگیها
سواحل جنوبی ایران از جمله هرمزگان که از مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده است این گیاهی است که بی نیاز به آب شیرین می‌روید. به این گیاه در بندرعباس حرا گفته می‌شود.
درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند قرار گرفته‌است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگلهای مناطق خشک نمایان می‌شود. مساحت کل جنگلهای حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده‌است.
جنگل حرا در سواحل جنوبی ایران، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، پلیکان، مرغابی ومرغ دریایی و از ماهی‌ها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد. به همین دلیل به جنگلهای حرا در منطقه قشم، ۳ عنوان منطقه حفاظت شده (ملی)، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی نام داده‌اند؛ چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می‌گذرانند.
در زمینهای اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.
از راه خشکی (مثلاً سواحل قشم) راهی به درون جنگلها نیست و تنهاراه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها میی توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.
حرا فواید زیادی دارد از جمله شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی شایع در منطقه هرمزگان است، تاثیری قابل توجه دارد.
منطقه حفاظت شده گنو
منطقه حفاظت شده گِنُو در شمال بندرعباس با آب و هوایی مطبوع سرزمینی کوهستانی، از جمله مناطقی است که کمتر شناخته شده‌اند و از نظر آب و هوایی با فضای مرسوم و معمول تفاوت دارند. گنو، با مساحت ۲۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و ارتفاع متغیر ۵۰ تا ۲ هزار و ۳۷۴ متر در شمال بندرعباس قرار دارد و از نظر تنوع گیاهی و جانوری و آب و هوای مطبوع، کوهها و دره‌ها بی نظیر است. از سال ۱۳۵۱ تا سال ۱۳۵۴ این سرزمین را به عنوان منطقه حفاظت شده شناختند؛ اما به دلیل غنای طبیعی از سال ۱۳۵۴ به عنوان پارک ملی معرفی شد. این سرزمین به عنوان بخشی از سرمایه و میراث طبیعی به شمار می‌رود و شهرت بین‌المللی دارد. کوه گنو، به سبب داشتن آب و هوای سرد، برف خیز بودن و دامنه‌هایی سرسبز با آب و هوای مطبوع، از سال ۱۳۲۰ مورد توجه مردم بندرعباس بوده‌است و در طول این سال‌ها ساکنان شهر برای فرار از گرما، به مناطق ییلاقی کوه گنو مانند کهنوج، باغ کاشان و چاهو سفر می‌کرده‌اند. کوه گنو ۲ قله بزرگ به نام نصیری و بازگرد دارد که بلندترین نقطه را تشکیل می‌دهند و از انواع درختان جنگلی و بوته‌های دارویی پوشیده شده‌اند. درختان انگور، سیب، زردآلو، انار، انجیر، نارنگی، لیموترش، نارنج، انبه و خرما طبیعت زیبای منطقه را زینت بخشیده‌اند. چشمه‌های متعددی با نامهای انارو، باغ زیر، سرا، دزک، الیاسی درمر این باغها را آبیاری می‌کرده‌اند، که متأسفانه طی سالهای خشکسالی، تعدادی از آنها خشک شده‌اند. کوه گنو از نظر زیست محیطی نیز برای زندگی انواع حیوانات گوشتخوار و علفخوار مانند پلنگ، کفتار، گرگ، شغال، قوچ، میش، بز و آهو مناسب است.
منطقه حفاظت شده گنو با وسعت ۴۹۰۰۰ هکتار همچنین یکی از ۹ ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است.
راه منطقه گنو
چند راه دستیابی به قله گنو :
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه محیط بانی سرحد گنو - چشمه رمر- چشمه سرچربه - سنگ قرار- قله نصیری
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه محیط بانی مرکزی (واقع در ابتدای جاده ایستگاه) - آب بند چوبی - مسیل تنگ سیاه - دره تنگ سیاه - چشمه پرکوه - سنگ قرار - قله نصیری
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه سر محیط بانی (واقع در ابتدای جاده ایستگاه) - آب بند چوبی - مسیل تنگ سیاه - دره تنگ سیاه - چشمه پرکوه - صعود جبهه جنوبی قله قلات سرپهن - عبور از خط الراس مرکزی - قله نصیری
جبهه شرقی (یال آبگرم) : از طریق کیلومتر ۲۵ محور اصلی بندرعباس به سیرجان - آبگرم گنو - چشمه انارون - گردنه کهنوج - روستای کهنوج بالا - قله سرجوتون- جاده آسفالته ایستگاه تلویزیون - در جهت غرب قله‌های بازگرد - دو برار - زندان زرد - قلات نصیری
جبهه شمالشرقی (تنگ باغ) : از طریق کیلومتر ۳۰ محور اصلی بندرعباس به سیرجان - ۱۲ کیلومتر جاده خاکی در جهت غرب - روستای تنگ باغ - روستای کهنوج بالا - قله سرجوتون - جاده آسفالته ایستگاه تلویزیون - در جهت غرب قله‌های بازگرد - دو برار - زندان زرد - قلات نصیری
جبهه غربی (سلکوه) : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان (روستای قلات بالا - به موازات ریل قطار - روستای سلکو - چشمه سلکوه - صعود خط الراس غربی (قلل: سلاورو، قلات سرپهن، قلات نصیری)
از جمله جلوه‌های طبیعی و جذاب گردشگری این منطقه، آب گرم گنو است. تنوع پوشش گیاهی این کوه از دامنه تا قلعه کوه مشتمل بر درختان گرمسیری، استپ کوهپایه‌ای و گونه‌های نواحی سردسیر است . جانوران منطقه حفاظت شده عبارت‌اند از : قوچ، بزکوهی، آهو، گرگ، خرس، روباه، پلنگ، خوک، کفتار، شغال، خرگوش، شغال . از انواع پرندگان : کبک، عقاب، شاهین، بادخور، قُمری، تیهو، فاخته.
قلل معروف منطقه
قلات نصیری ۲۳۴۹ متر، استیری ۱۵۴۶ متر، قلات سرپهن ۲۱۷۵ متر، دو برار ۲۲۸۲ متر، بازگرد ۲۲۳۳ متر زندان زرد ۲۳۰۹ متر، تاسیسات صداوسیما ۲۳۳۰ متر، سرجوتون ۲۲۵۴ متر، کهنوج ۱۸۱۳متر سه سرخ ۱۱۲۲ متر، گودبونی ۱۸۹۵ متر
منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران
منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران مجموعه جنگلهای درختان سرسبز ساحلی مانگرو یا حرا است که در حوالی جزیره قشم، بندرپل، جزیره هرمز و بندر خمیر در استان هرمزگان قرار دارد که با آبراهه‌های آن با پرندگان زیبا و طبیعت بکر وحشی‌اش از منابع توریستی و دیدنی استان هرمزگان می‌باشد. و هر ساله افراد زیادی را برای تماشا به سوی خود جلب میکند و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این جنگلها معمولاً تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارند. و مجموعه حرای شمال غربی قشم بدلیل اهمیت بین‌المللی بعنوان ذخیره گاه زیست کره حرا شناخته می‌شود.
حرا (هرمزگان) (۸۶۵۸۱ هکتار) که ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ تحت حفاظت قرار گرفته و محدوده آن شمال جزیره قشم است و بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می‌شود.
این منطقه حفاظت شده که یکی از جنگلهای پنجگانه استان هرمزگان در شمال غرب جزیره قشم با وسعت ۸۵۶۸۶ هکتار همچنین یکی از ۱۱ ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است.
ویژگیها
سواحل جنوبی ایران از جمله هرمزگان که از مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده است این گیاهی است که بی نیاز به آب شیرین می‌روید. به این گیاه در بندرعباس حرا گفته می‌شود.
درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند قرار گرفته‌است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگلهای مناطق خشک نمایان می‌شود. مساحت کل جنگلهای حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده‌است.
جنگل حرا در سواحل جنوبی ایران، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، پلیکان، مرغابی ومرغ دریایی و از ماهی‌ها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد. به همین دلیل به جنگلهای حرا در منطقه قشم، ۳ عنوان منطقه حفاظت شده (ملی)، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی نام داده‌اند؛ چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می‌گذرانند.
در زمینهای اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.
از راه خشکی (مثلاً سواحل قشم) راهی به درون جنگلها نیست و تنهاراه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها میی توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.
حرا فواید زیادی دارد از جمله شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی شایع در منطقه هرمزگان است، تاثیری قابل توجه دارد.
سایر جنگلهای حرای استان هرمزگان
حرای تیاب و میناب (۷۸۰۹۹ هکتار)
حرای گابریک و جاسک (۳۴۵۹۶ هکتار)
حرای رود گز (۲۷۰۴۶ هکتار)
حرای خوران (۲۵۱۸ هکتار)
کوه ووتای
کوه ووتای در شانشی، چین واقع است و یکی از چهار کوه مقدس در بودیسم چینی است.این کوه به خاطر ۵۳ صومعه مقدس اش شناخته شده‌است که قدیمی ترین ساختمان‌های چوبی موجود در چین است که از دوران سلسله تانگ به جا مانده‌اند. بلندترین قله چین نیز در این منطقه‌است.کوه ووتای در سال ۲۰۰۹ در میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.
کوهستان هونگ‌شان
کوهستان هونگ‌شان یا کوه زرد در رشته کوه جنوب استان آنهویی در شرق چین واقع است.این کوه به دلیل مناظر زیبای آن از جمله غروب، درختان کاج و قله‌های گرانیت میان ابرها موضوع مکرر نقاشی‌های سنتی چینی و ادبیات، و همچنین عکاسی‌های مدرن است.کوهستان هونگ‌شان یکی از مکان‌های مهم توریستی در چین است و در سال ۱۹۹۰ به عنوان مکانی ترکیبی (طبیعی _ فرهنگی) در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است.
هتسه
شهر هتسه (به رومانیایی: Haţeg) در شهرستان هوندرا در کشور رومانی واقع شده‌است. جمعیت این شهر ۱۲٬۵۰۷ نفر است.
لنکاوی
لنکاوی، با نام رسمی لنکاوی گوهرِ کداح (به زبان مالای: Langkawi Permata Kedah)، مجمع‌الجزایری از ۱۰۴ جزیره در دریای آندامان است و در حدود ۳۰ کیلومتری شمال غربی خاک اصلی مالزی قرار دارد. این جزیره‌ها بخشی از استان کداح است که با تایلند همسایه است.
اقتصاد آن پیشتر بر پایه برنج‌کاری و کشتگاه‌های کائوچو بود اما امروز بیشتر درآمد آن از گردشگری است.
پارک لینکلن
پارک لینکلن (به انگلیسی : Lincoln Park) با مساحتی حدود ۴.۹ کیلومتر مربع در امتداد ساحل شیکاگو، ایلینویز و مقابل دریاچه میشیگان قرار گرفته است. پارک لینکلن بزرگترین پارک عمومی شیکاگو است. این پارک بعد از آبراهام لینکلن نام گذاری شده است. این پارک با طول ۱۱ کیلومتر، از خیابان اوهایو در جنوب تا نزدیکی خیابان آردمور در شمال، در شمال پایانه لیک شور درایو در خیابان هالیوود امتداد دارد.
امکانات تفریحی پارک شامل ۱۵ زمین بیس بال، ۶ زمین بسکتبال، زمین سافت بال، زمین فوتبال، ۳۵ زمین تنیس، ۱۶۳ زمین والیبال و .. می باشد.این پارک همچنین دارای یک بندرگاه با امکانات قایق سواری است.
پارک لینکلن با حدود ۲۰ میلیون بازدید کننده در سال، دومین پارک پر بازدید در ایالات متحده آمریکا است.
پارک مرکزی نیویورک
پارک مرکزی نیویورک (در زبان انگلیسی: Central Park) نام پارک بزرگ و معروفی است که در مرکز منهتن و در میان مراکز تجاری شهر نیویورک قرار دارد. پارک مرکزی نیویورک، اولین پارک مُدرن در تاریخ ایالات متحدهٔ آمریکا محسوب می‌شود که در سال ۱۸۵۷ میلادی توسط فردریک لاو المستد (Frederick Law Olmsted) و همکار انگلیسی اش کالورت واکس (Calvert Vaux) طراحی و افتتاح شد.
وسعت این پارک حدود ۳۴۲ هکتار است که به شکل مستطیل در قلب منطقه منهتن (منطقه تجاری نیویورک) واقع شده است. همچنین این پارک دارای دریاچه‌هایی به وسعت جمعاً ۶۰/۷ هکتار می‌باشد.
سالیانه ۲۵ میلیون نفر از این پارک بازدید می‌کنند.
پارک میلنیوم
پارک میلنیوم بین دریاچه و مرکز شهر فرار دارد از هر جای شیکاگو با مترو به مرکز شهر بیاید و به سمت شرق بروید به این پارک خواهید رسید اگر شیکاگو رفتید حتماً به این پارک سربزنید و از پل دیدن فرمائید
پارک هاگلی
پارک هاگلی یک پارک عمومی بزرگ در شهر کرایست چرچ در نیوزیلند است که در سال ۱۸۵۵ افتتاح شد. وسعت این پارک بیش از ۱۶۰ هکتار است.
پارک هرمان
پارک هرمان نام مشهورترین پارک عمومی شهر هیوستون در تگزاس است.
این پارک که در سال ۱۹۱۴ تأسیس شد در مجاورت دانشگاه رایس و مرکز پزشکی تگزاس قرار دارد و حاوی مراکز تفریحی و فرهنگی متعددی است.
پارک یرکون
پارک یرکون (به عبری: פארק הירקון) نام بزرگترین پارک در کلان‌شهر تل‌آویو است که در کنار رودخانه یرکون بنا شده است. این پارک در سال ۱۹۷۳ میلادی، افتتاح شد.
پارک یرکون مرکز فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی، بخصوص پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و حتی قایق‌رانی است. در داخل پارک یرکون، یک دریاچه مصنوعی ساخته شده است و مردم می‌توانند در آن به قایق‌رانی بپردازند.
این پارک همچنین دارای مرکز فرهنگی، آمفی‌تئاتر، محل نگهداری پرندگان کمیاب، باغ کاکتوس و باغ صخره‌ای می‌باشد.
پارک یرکون پذیرای کنسرت بسیاری از خوانندگان مطرح جهان، هم‌چون پل مک‌کارتنی، مدون، مایکل جکسون، یوتو، التون جان، گانز ان روزز، متالیکا، تینا ترنر، دیوید بویی و وست‌لایف بوده است.
همچنین به مناسبت‌های مختلف فرهنگی، پارک یرکون، میزبان ارکستر فیل‌هارمونیک اسرائیل می‌گردد.
پی‌پی‌جی پلیس
پی‌پی‌جی پلیس (به انگلیسی: PPG Place) نام یک برج مرتفع در پیتسبورگ در پنسیلوانیا است.
معماران این برج پست‌مدرنیستی، مشارکت فیلیپ جانسون و جان بورگی هستند.
آغاز به کار ساخت برج در ۲۸ ژانویه ۱۹۸۱ بوده و زمان ساخته شدن آن بین ۸۴-۱۹۸۱ و زمان افتتاحش آگوست ۱۹۸۳ بود. کاربرد برج اداری-تجاریست.
ارتفاع سقف برج ۶۳۵ فوت (متر ۱۹۴) و تعداد طبقات آن ۴۰ است.
هزینه ساخت برج ۲۰۰ میلیون دلار بود.
این مرکز مجموعه‌ایست در قسمت تجاری شهر پیتزبورگ، و شامل ۶ ساختمان در سه ناحیه شهر و مساحت ۵/۵ هکتار می باشد. این ساختمان دارای طراحی شیشه ای بوده و شامل ۱۹۷۵۰ قطعه شیشه می باشد.
دیسکاوری گرین
دیسکاوری گرین(به انگلیسی: Discovery Green) یک پارک عمومی در مرکز شهر هوستون،در ایالت تگزاس ایالات متحده آمریکا است.این پارک با مساحت ١١.٧٨ هکتار در سال ٢٠٠٨ افتتاح گردید.دیسکاوری گرین در میان مرکز کنوانسیون جرج براون و هتل هیلتون آمریکا و در مجاورت مرکز تویوتا واقع گردیده است.این پارک شامل یک دریاچه، گروه های موسیقی و سالن برای اجرای برنامه های عمومی، اجرای مسابقه دو سگ، منطقه کودکان و مناطق تفریحی متعدد است. دیسکاوری گرین توسط شرکت همکاران هارگریوز طراحی شده است.
اولین رویدادی که در پارک برگزار شد، در سال ٢٠٠٨ مراسم تحلیف بیل وایت، شهردار هوستون بود. این پارک به طور رسمی در ١٣ آوریل ٢٠٠٨ افتتاح شد.تخمین زده می شود که تقریباً یک چهارم میلیون نفر از روز بازگشایی تا ٣٠ ژوئن ٢٠٠٨ از پارک بازدید کرده‌اند.
تاریخچه
پارک دیسکاوری گرین گواهینامه LEED را در اکتبر ٢٠٠٩ به دست آورده است.
ویژگی های پارک
گردشگاه بنیاد براون: یک گردشگاه سایه دار، پوشیده از درختان بلوط زنده ١٠٠ ساله.
باغ بنیاد ورسام: به مساحت یک هکتار، شامل درختان گلدار، گیاهان، فواره ها و آثار هنری.
دریاچه کودک: دریاچه ای به مساحت یک هکتار که با گیاهان تالاب های بومی پوشیده شده است.
چند مجسمه در تپه های پوشیده شده از چمن با منظره هایی از مرکز شهر هوستون.
بنیاد مک نر: تفرجگاه هایی از درختان سایه دار، مسیر قدم زنی کنار دریاچه و محوطه ای برای کودکان.
زمین بازی جان مک گاوِرن
دو مسابقه برای دو سگ ها: یکی برای سگ های بزرگتر و دیگری برای سگ های کوچکتر، به همراه محل استقرار برای صاحبان آنها.
٦٣٠ پارکینگ زیرزمینی
محوطه ای برای بازی اسکیت روی یخ
گروه موسیقی رستوران شیلر دل گراند، روزانه در دو نوبت نهار و شام در رستوران ها اجرا خواهند داشت.
رویدادهای برنامه ریزی شده
پارک دیسکاوری گرین مجموعه برنامه هایی را در طول سال ارائه می دهد.همه این برنامه ها رایگان و برای عموم آزاد هستند، مگر در موارد خاص.
ارائه هنرهای نمایشی، ادبی و بصری هوستون از سری برنامه های هنری پارک هستند.
ارائه فیلم، رقابت شدید میان رشته های مهندسی، کنسرت توسط نوازندگان مطرح، شامل نواهای سواحل خلیج تگزاس و تگزاس مرکزی، مجموعه برنامه های سرگرمی پارک را تشکیل می دهند.
مجموعه برنامه های زندگی سالم هر هفته در پارک ارائه می شود که شامل کلاس های ورزشی مانند پیلاتیز، یوگا، زومبا و همچنین یک کلاس ورزش با عنوان HIP2BFit فقط برای بچه ها است.
مجموعه برنامه های خانواده ها و کودکان هم، کارگاه ها و فعالیت های مناسبی را برای کودکان و پدر و مادرشان تدارک دیده است.
در تعطیلات آخر هفته، خانواده ها می توانند به پارک مراجعه کنند و حیوانات خانگی شان را در مسابقه دو سگ ها که هر روز اجرا می شود قرار دهند و بچه های خود را در زمین بازی نظاره کنند، درحالیکه خودشان مشغول روزنامه خواندن هستند و قوطی های خود را در سطل زباله می اندازند.
کومون بوستون
کومون بوستون (به انگلیسی: Boston Common) یا د کومون (به انگلیسی: The Common) پارکی در مرکز شهر بوستون، در ایالت ماساچوست، ایالات متحده است. این پارک لقب قدیمی‌ترین پارک عمومی ایالات متحده را به خود گرفته‌است. تاریخ تاسیس آن به ۱۶۳۴ میلادی برمی‌گردد. وسعت پارک در حدود ۵۰ جریب است. این پارک در سال ۱۹۸۹ به عنوان اثر تاریخی ملی انتخاب شده‌است.
تاریخچه
کومون استفاده‌های گوناگونی در طول تاریخ داشته‌است. تا سال ۱۸۳۰، محل برای نگهداری احشام بوده‌است و تا سال ۱۸۱۷ محلی برای اعدام در انظار عمومی بوده‌است. نیروهای بریتانیایی تا پیش از جنگ انقلاب آمریکا در کومون بوستون قرار داشتند و از آنجا در آوریل ۱۸۷۵ به لکسینگتون و کونکورد برای مبارزه با نیروهای مستعمرات سیزده‌گانه رفتند.
استفادهٔ کنونی
در حال حاضر پارک محلی برای اجتماعات و همچنین تفریحگاهی برای افراد ساکن بوستون است.
وقابع مهم
افراد مانند مارتین لوتر کینگ، پاپ ژان پل دوم و گلوریا استینم در این پارک به سخنرانی پرادخته‌اند.
مرغزار فلاشینگ–کرونو پارک
مرغزار فلاشینگ کرونو پارک(به انگلیسی:Flushing Meadows–Corona Park) که به آن فلاشینگ مدوز پارک یا فلاشینگ مدوز نیز می گویند، یک پارک عمومی واقع در شهر نیویورک است.این پارک، سیتی فیلد ورزشگاه خانگی تیم بیسبال نیویورک متس، ساینس هال نیویورک، موزه هنر کویینز، مرکز حیات وحش کویینز، مرکز تنیس ملی بیلی جین کینگ یواس تی‌ای محل برگزاری تورنمنت یواس اوپن رادر خود جای داده است. فلاشینگ مدو در کویینز قرار دارد.این پارک بین بزرگراه ون ویک و گرند سنترال پارک وی است و از خلیج فلاشینگ واقع در ضلع جنوبی فرودگاه لاگواردیا تا یونیون ترنپایک امتداد می یابد. این پارک دومین پارک بزرگ(پس از پارک خلیج پلهم در برانکس) در شهر نیویورک است.پارک فلاشینگ به منظور محل برگزاری نمایشگاه جهانی نیویورک ۱۹۳۹/۱۹۴۰ ساخته شده است.فلاشینگ مدو توسط سازمان پارک ها و تفریحات نیویورک اداره می شود.
های لاین
های لاین (به انگلیسی:High Line) یک پارک خطی ۱ مایلی (۱٫۶کیلومتری) است که بر روی بخش مرتفعی از خط آهن ۱٫۴۵مایلی(۲٫۳۳ کیلومتری) قدیمی وست ساید که به طرف پایین منهتن می رود با فضای سبز بازسازی شده است و به عنوان یک راه سبز در ارتفاع طراحی شده است.در حال حاضر بخشی از این پارک که بین خیابان گرنسوورت واقع در ناحیهٔ میت پکینگ و خیابان ۳۰ام (در محلهٔ چلسی) واقع در وست ساید یارد در نزدیکی مرکز کنوانسیون جاویتس است مورد بهره برداری قرار گرفته است. بازسازی این خط آهن به عنوان یک پارک درون شهری موجب رونق بخشیدن به بازار املاک در همسایگی این راه شده است.
پارک سیمون بولیوار
پارک متروپولیتن سیمون بولیوار -که بیشتر با نام پارک سیمون بولیوار شناخته می‌شود- شامل فضای سبز، شهر بازی و مجموعه‌های ورزشی است که در مرکز شهر بوگوتا -پایتخت کلمبیا- واقع شده‌است. این پارک به نام آزادی‌خواه آمریکای لاتین -سیمون بولیوار- نام‌گذاری شده‌است. پارک سیمون بولیوار یکی از شلوغ‌ترین پارک‌های شهری در بوگوتاست.
بوستان جنگلی پردیسان یکی از بوستان‌های بزرگ و مشهور شهر تهران است. این بوستان در منطقه ۲ شهرداری تهران قرار دارد.
این بوستان که در شمال غربی تهران واقع شده‌است، از سمت شمال به بزرگراه همت و محله شهرک غرب، از شرق به بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، از غرب به مسیل رودخانه پونک و از سمت جنوب به بزرگراه حکیم و محله بلوار مرزداران محدود می‌شود. بزرگراه یادگار امام در راستای شمالی/جنوبی، این بوستان را به دو بخش تقسیم میکند که پیوند آنها به وسیله دو پل برقرار شده‌است.
از امکانات این بوستان می‌توان به موزه تنوع زیستی، موزه آب و باغ وحش اشاره کرد. وجود موزه تنوع زیستی با انواع حیوانات و حشرات تاکسیدرمی شده، و بعضاً زنده، یکی دیگر از جذابیت‌های این پارک جنگلی است. ساختمان سازمان حفاظت محیط زیست ایران نیز در قسمت جنوبی این بوستان قرار دارد.
به علت وجود چندین بزرگراه در اطراف پارک پردیسان، استقبال زیادی برای استفاده از این پارک پدید آمده‌است و بیشتر روزهای هفته و به ویژه روزهای تعطیل مردم برای استفاده از این پارک رهسپار شمال غرب تهران می‌شوند.
تاریخچه
طرح اولیه این بوستان در زمان پهلوی، و متعلق به یان مک‌هارگ آمریکایی می‌باشد.
پارک جنگلی چیتگر
پارک جنگلی چیتگر از پارک‌های جنگلی شهر تهران است.
این بوستان از شمال به زمینهای چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران-کرج از غرب به آزادشهر و پیکان‌شهر و از شرق به منطقهٔ خرگوش‌دره محدود می‌شود. این پارک با ۹۵۰ هکتار زمین پردرخت از بزرگترین بوستان‌های جنگلی استان تهران است.
هدف از احداث این بوستان جنگلی که در آغاز مسیر وزیدن باد غربی به شهر تهران قرار گرفته، بالا بردن مقدار اکسیژن هوای تهران بوده‌است.
این پارک دارای یک پیست و مسیرهای دوچرخه‌سواری و امکانات اسکیت‌سواری است.
همچنین ایستگاه مترو چیتگر مقابل درب شمارهٔ ۱ و ایستگاه مترو ایرانخودرو مقابل درب‌های ۵ و ۷ قرار دارد.
دریاچه چیتگر در مجاورت این پارک جنگلی واقع شده است. محدوده شرقی به مساحت تقریبی ۲۵۳ هکتار است، محدوده غربی مساحتی معادل ۶۵۸ هکتار را به خود اختصاص داده است. حداقل ارتفاع پارک چیتگر از سطح دریا ۱۲۲۵ متر و حداکثر آن ۱۳۱۳ متر بوده و متوسط آن ۱۲۶۹ متر است. پوشش درختی پارک در مجموع مساحتی در حدود ۷۳۴ هکتار را در بر می‌گیرد و حدود ۵۳ درصد از آنها را گونه‌های سوزنی برگ مانند کاج الداریکا، سرو نقره‌ای و سرو خمره‌ای و حدود ۴۷٪ از درختان را ۹ گونه درختی سوزنی برگ (از جمله اقاقیا، زبان گنجشک، نارون چتری، ارغوان، داغداغان، افرای زینتی، پلت، بلوط و ایلان) تشکیل می‌دهد.
پارک جنگلی لویزان
پارک جنگلی لَویزان یکی از پارک‌های جنگلی شهر تهران و بخش شمیرانات است که بیش از 1000 هکتار وسعت دارد و در شمال شرق پایتخت واقع گردیده است.
این پارک جنگلی از شمال به بزرگراه شهید بابایی، از جنوب به شمس آباد، از شرق به شهرک امید ، باغ پرندگان و از غرب به ده لویزان محدود می شود.
این پارک در ۱۳ کیلومتری مرکز شهر قرار دارد و بزرگترین فضای سبز شهر تهران به حساب می آید.
همچنین در بالای جنگل هتل دهکده شیان قرار دارد که مسافران زیادی را به خود جذب میکند.
پارک جنگلی وردآورد
پارک جنگلی وردآورد یکی از پارک‌های جنگلی استان تهران است که از نظر بزرگی در مرتبه دوم می‌باشد. این پارک در کوه‌های وردآورد و در کنار آزادراه ۲ قرار دارد. متاسفانه در سالهای اخیر با توجه به عبور بزرگراه همت از کنار پارک جنگلی ورداورد و افزایش شدیدارزش زمین در حوالی این بزرگراه بخشی از این پارک توسط شهرداری تخریب و در اختیار تعاونی‌هایی وابسته به شهرداری قرارگرفته است تا در آن ساخت و ساز صورت پذیرد.
این پارک جنگلی در منطقه ۲۲ تهران قرار دارد و دارای وسعت ۱۰٬۴۵۸٬۰۰۰ مترمربع است.
پارک ملی کابو دگاتا-نیخار
پارک ملی کابو دگاتا-نیخار (به اسپانیایی: Cabo de Gata-Níjar) یک منطقهٔ حفاظت‌شده در اندلس، اسپانیا نزدیک شهر آلمریا است. این منطقه بزرگترین منطقه حفظ منابع آبی - خاکی اروپایی واقع در غرب دریای مدیترانه است و ۴۶۰ کیلومترمربع شامل شهر کاربونراس، رشته کوه سیرا د کبو د گاتا و ۱۲۰ کیلومتر مربع از دریا به عنوان منابع آبی را پوشش می‌دهد. این منطقه در اصل یک منطقهٔ آتشفشانی بوده و فضای دور قلهٔ کبو د گاتا را شامل می‌شده است.
این منطقه در سال ۲۰۱۰ به عنوان یکی از محل‌های دفن زباله‌های هسته‌ای پیشنهاد شد.
جنگلهای حرای استان هرمزگان
جنگلهای حرای استان هرمزگان پنج قسمت مجزا می باشد که تحت حفاظت سازمان محیط زیست می باشند در این میان منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می شود.
جنگلهای حرای هرمزگان
جنگلهای حرای استان هرمزگان که بیشتر آنها از سال ۱۳۸۰ تحت حفاظت محیط زیست قرار دارند:
حرای تیاب و میناب (۷۸۰۹۹ هکتار)
حرای گابریک و جاسک (۳۴۵۹۶ هکتار)
حرای رود گز (۲۷۰۴۶ هکتار)
حرای خوران (۲۵۱۸ هکتار)
حرای خور خوران (۸۶۵۸۱ هکتار) که ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ تحت حفاظت قرار گرفته و محدوده آن شمال جزیره قشم است و بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می‌شود.
ویژگیها
سواحل جنوبی ایران از جمله هرمزگان که از مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده است این گیاهی است که بی نیاز به آب شیرین می‌روید. به این گیاه در بندرعباس حرا گفته می‌شود.
درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند قرار گرفته‌است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگلهای مناطق خشک نمایان می‌شود. مساحت کل جنگلهای حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده‌است.
جنگل حرا در سواحل جنوبی ایران، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، پلیکان، مرغابی ومرغ دریایی و از ماهی‌ها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد. به همین دلیل به جنگلهای حرا در منطقه قشم، ۳ عنوان منطقه حفاظت شده (ملی)، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی نام داده‌اند؛ چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می‌گذرانند.
در زمینهای اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.
از راه خشکی (مثلاً سواحل قشم) راهی به درون جنگلها نیست و تنهاراه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها میی توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.
حرا فواید زیادی دارد از جمله شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی شایع در منطقه هرمزگان است، تاثیری قابل توجه دارد.
منطقه حفاظت شده گنو
منطقه حفاظت شده گِنُو در شمال بندرعباس با آب و هوایی مطبوع سرزمینی کوهستانی، از جمله مناطقی است که کمتر شناخته شده‌اند و از نظر آب و هوایی با فضای مرسوم و معمول تفاوت دارند. گنو، با مساحت ۲۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و ارتفاع متغیر ۵۰ تا ۲ هزار و ۳۷۴ متر در شمال بندرعباس قرار دارد و از نظر تنوع گیاهی و جانوری و آب و هوای مطبوع، کوهها و دره‌ها بی نظیر است. از سال ۱۳۵۱ تا سال ۱۳۵۴ این سرزمین را به عنوان منطقه حفاظت شده شناختند؛ اما به دلیل غنای طبیعی از سال ۱۳۵۴ به عنوان پارک ملی معرفی شد. این سرزمین به عنوان بخشی از سرمایه و میراث طبیعی به شمار می‌رود و شهرت بین‌المللی دارد. کوه گنو، به سبب داشتن آب و هوای سرد، برف خیز بودن و دامنه‌هایی سرسبز با آب و هوای مطبوع، از سال ۱۳۲۰ مورد توجه مردم بندرعباس بوده‌است و در طول این سال‌ها ساکنان شهر برای فرار از گرما، به مناطق ییلاقی کوه گنو مانند کهنوج، باغ کاشان و چاهو سفر می‌کرده‌اند. کوه گنو ۲ قله بزرگ به نام نصیری و بازگرد دارد که بلندترین نقطه را تشکیل می‌دهند و از انواع درختان جنگلی و بوته‌های دارویی پوشیده شده‌اند. درختان انگور، سیب، زردآلو، انار، انجیر، نارنگی، لیموترش، نارنج، انبه و خرما طبیعت زیبای منطقه را زینت بخشیده‌اند. چشمه‌های متعددی با نامهای انارو، باغ زیر، سرا، دزک، الیاسی درمر این باغها را آبیاری می‌کرده‌اند، که متأسفانه طی سالهای خشکسالی، تعدادی از آنها خشک شده‌اند. کوه گنو از نظر زیست محیطی نیز برای زندگی انواع حیوانات گوشتخوار و علفخوار مانند پلنگ، کفتار، گرگ، شغال، قوچ، میش، بز و آهو مناسب است.
منطقه حفاظت شده گنو با وسعت ۴۹۰۰۰ هکتار همچنین یکی از ۹ ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است.
راه منطقه گنو
چند راه دستیابی به قله گنو :
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه محیط بانی سرحد گنو - چشمه رمر- چشمه سرچربه - سنگ قرار- قله نصیری
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه محیط بانی مرکزی (واقع در ابتدای جاده ایستگاه) - آب بند چوبی - مسیل تنگ سیاه - دره تنگ سیاه - چشمه پرکوه - سنگ قرار - قله نصیری
جبهه جنوبی : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان) و جاده کوهستانی ایستگاه تلویزیون (۳۲ کیلومتر) - پاسگاه سر محیط بانی (واقع در ابتدای جاده ایستگاه) - آب بند چوبی - مسیل تنگ سیاه - دره تنگ سیاه - چشمه پرکوه - صعود جبهه جنوبی قله قلات سرپهن - عبور از خط الراس مرکزی - قله نصیری
جبهه شرقی (یال آبگرم) : از طریق کیلومتر ۲۵ محور اصلی بندرعباس به سیرجان - آبگرم گنو - چشمه انارون - گردنه کهنوج - روستای کهنوج بالا - قله سرجوتون- جاده آسفالته ایستگاه تلویزیون - در جهت غرب قله‌های بازگرد - دو برار - زندان زرد - قلات نصیری
جبهه شمالشرقی (تنگ باغ) : از طریق کیلومتر ۳۰ محور اصلی بندرعباس به سیرجان - ۱۲ کیلومتر جاده خاکی در جهت غرب - روستای تنگ باغ - روستای کهنوج بالا - قله سرجوتون - جاده آسفالته ایستگاه تلویزیون - در جهت غرب قله‌های بازگرد - دو برار - زندان زرد - قلات نصیری
جبهه غربی (سلکوه) : از طریق جاده بندرعباس به بندر لنگه (روستای ایسین، تازیان (روستای قلات بالا - به موازات ریل قطار - روستای سلکو - چشمه سلکوه - صعود خط الراس غربی (قلل: سلاورو، قلات سرپهن، قلات نصیری)
از جمله جلوه‌های طبیعی و جذاب گردشگری این منطقه، آب گرم گنو است. تنوع پوشش گیاهی این کوه از دامنه تا قلعه کوه مشتمل بر درختان گرمسیری، استپ کوهپایه‌ای و گونه‌های نواحی سردسیر است . جانوران منطقه حفاظت شده عبارت‌اند از : قوچ، بزکوهی، آهو، گرگ، خرس، روباه، پلنگ، خوک، کفتار، شغال، خرگوش، شغال . از انواع پرندگان : کبک، عقاب، شاهین، بادخور، قُمری، تیهو، فاخته.
قلل معروف منطقه
قلات نصیری ۲۳۴۹ متر، استیری ۱۵۴۶ متر، قلات سرپهن ۲۱۷۵ متر، دو برار ۲۲۸۲ متر، بازگرد ۲۲۳۳ متر زندان زرد ۲۳۰۹ متر، تاسیسات صداوسیما ۲۳۳۰ متر، سرجوتون ۲۲۵۴ متر، کهنوج ۱۸۱۳متر سه سرخ ۱۱۲۲ متر، گودبونی ۱۸۹۵ متر
منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران
منطقه حفاظت‌شده حرا و تالاب بین‌المللی خور خوران مجموعه جنگلهای درختان سرسبز ساحلی مانگرو یا حرا است که در حوالی جزیره قشم، بندرپل، جزیره هرمز و بندر خمیر در استان هرمزگان قرار دارد که با آبراهه‌های آن با پرندگان زیبا و طبیعت بکر وحشی‌اش از منابع توریستی و دیدنی استان هرمزگان می‌باشد. و هر ساله افراد زیادی را برای تماشا به سوی خود جلب میکند و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این جنگلها معمولاً تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارند. و مجموعه حرای شمال غربی قشم بدلیل اهمیت بین‌المللی بعنوان ذخیره گاه زیست کره حرا شناخته می‌شود.
حرا (هرمزگان) (۸۶۵۸۱ هکتار) که ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ تحت حفاظت قرار گرفته و محدوده آن شمال جزیره قشم است و بعنوان ذخیره گاه زیست کره نیز شناخته می‌شود.
این منطقه حفاظت شده که یکی از جنگلهای پنجگانه استان هرمزگان در شمال غرب جزیره قشم با وسعت ۸۵۶۸۶ هکتار همچنین یکی از ۱۱ ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است.
ویژگیها
سواحل جنوبی ایران از جمله هرمزگان که از مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده است این گیاهی است که بی نیاز به آب شیرین می‌روید. به این گیاه در بندرعباس حرا گفته می‌شود.
درختان حرا، در قسمتهای کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند قرار گرفته‌است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آبهای خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگلهای مناطق خشک نمایان می‌شود. مساحت کل جنگلهای حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده‌است.
جنگل حرا در سواحل جنوبی ایران، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، پلیکان، مرغابی ومرغ دریایی و از ماهی‌ها به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد. به همین دلیل به جنگلهای حرا در منطقه قشم، ۳ عنوان منطقه حفاظت شده (ملی)، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین‌المللی نام داده‌اند؛ چرا که ۸۰ دررصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می‌گذرانند.
در زمینهای اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.
از راه خشکی (مثلاً سواحل قشم) راهی به درون جنگلها نیست و تنهاراه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها میی توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند.
حرا فواید زیادی دارد از جمله شیره درون آوندهای آن بر بیماری خشکی که بیماری پوستی شایع در منطقه هرمزگان است، تاثیری قابل توجه دارد.
سایر جنگلهای حرای استان هرمزگان
حرای تیاب و میناب (۷۸۰۹۹ هکتار)
حرای گابریک و جاسک (۳۴۵۹۶ هکتار)
حرای رود گز (۲۷۰۴۶ هکتار)
حرای خوران (۲۵۱۸ هکتار)
کوه ووتای
کوه ووتای در شانشی، چین واقع است و یکی از چهار کوه مقدس در بودیسم چینی است.این کوه به خاطر ۵۳ صومعه مقدس اش شناخته شده‌است که قدیمی ترین ساختمان‌های چوبی موجود در چین است که از دوران سلسله تانگ به جا مانده‌اند. بلندترین قله چین نیز در این منطقه‌است.کوه ووتای در سال ۲۰۰۹ در میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.
کوهستان هونگ‌شان
کوهستان هونگ‌شان یا کوه زرد در رشته کوه جنوب استان آنهویی در شرق چین واقع است.این کوه به دلیل مناظر زیبای آن از جمله غروب، درختان کاج و قله‌های گرانیت میان ابرها موضوع مکرر نقاشی‌های سنتی چینی و ادبیات، و همچنین عکاسی‌های مدرن است.کوهستان هونگ‌شان یکی از مکان‌های مهم توریستی در چین است و در سال ۱۹۹۰ به عنوان مکانی ترکیبی (طبیعی _ فرهنگی) در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است.
هتسه
شهر هتسه (به رومانیایی: Haţeg) در شهرستان هوندرا در کشور رومانی واقع شده‌است. جمعیت این شهر ۱۲٬۵۰۷ نفر است.
لنکاوی
لنکاوی، با نام رسمی لنکاوی گوهرِ کداح (به زبان مالای: Langkawi Permata Kedah)، مجمع‌الجزایری از ۱۰۴ جزیره در دریای آندامان است و در حدود ۳۰ کیلومتری شمال غربی خاک اصلی مالزی قرار دارد. این جزیره‌ها بخشی از استان کداح است که با تایلند همسایه است.
اقتصاد آن پیشتر بر پایه برنج‌کاری و کشتگاه‌های کائوچو بود اما امروز بیشتر درآمد آن از گردشگری است.
پارک لینکلن
پارک لینکلن (به انگلیسی : Lincoln Park) با مساحتی حدود ۴.۹ کیلومتر مربع در امتداد ساحل شیکاگو، ایلینویز و مقابل دریاچه میشیگان قرار گرفته است. پارک لینکلن بزرگترین پارک عمومی شیکاگو است. این پارک بعد از آبراهام لینکلن نام گذاری شده است. این پارک با طول ۱۱ کیلومتر، از خیابان اوهایو در جنوب تا نزدیکی خیابان آردمور در شمال، در شمال پایانه لیک شور درایو در خیابان هالیوود امتداد دارد.
امکانات تفریحی پارک شامل ۱۵ زمین بیس بال، ۶ زمین بسکتبال، زمین سافت بال، زمین فوتبال، ۳۵ زمین تنیس، ۱۶۳ زمین والیبال و .. می باشد.این پارک همچنین دارای یک بندرگاه با امکانات قایق سواری است.
پارک لینکلن با حدود ۲۰ میلیون بازدید کننده در سال، دومین پارک پر بازدید در ایالات متحده آمریکا است.
پارک مرکزی نیویورک
پارک مرکزی نیویورک (در زبان انگلیسی: Central Park) نام پارک بزرگ و معروفی است که در مرکز منهتن و در میان مراکز تجاری شهر نیویورک قرار دارد. پارک مرکزی نیویورک، اولین پارک مُدرن در تاریخ ایالات متحدهٔ آمریکا محسوب می‌شود که در سال ۱۸۵۷ میلادی توسط فردریک لاو المستد (Frederick Law Olmsted) و همکار انگلیسی اش کالورت واکس (Calvert Vaux) طراحی و افتتاح شد.
وسعت این پارک حدود ۳۴۲ هکتار است که به شکل مستطیل در قلب منطقه منهتن (منطقه تجاری نیویورک) واقع شده است. همچنین این پارک دارای دریاچه‌هایی به وسعت جمعاً ۶۰/۷ هکتار می‌باشد.
سالیانه ۲۵ میلیون نفر از این پارک بازدید می‌کنند.
پارک میلنیوم
پارک میلنیوم بین دریاچه و مرکز شهر فرار دارد از هر جای شیکاگو با مترو به مرکز شهر بیاید و به سمت شرق بروید به این پارک خواهید رسید اگر شیکاگو رفتید حتماً به این پارک سربزنید و از پل دیدن فرمائید
پارک هاگلی
پارک هاگلی یک پارک عمومی بزرگ در شهر کرایست چرچ در نیوزیلند است که در سال ۱۸۵۵ افتتاح شد. وسعت این پارک بیش از ۱۶۰ هکتار است.
پارک هرمان
پارک هرمان نام مشهورترین پارک عمومی شهر هیوستون در تگزاس است.
این پارک که در سال ۱۹۱۴ تأسیس شد در مجاورت دانشگاه رایس و مرکز پزشکی تگزاس قرار دارد و حاوی مراکز تفریحی و فرهنگی متعددی است.
پارک یرکون
پارک یرکون (به عبری: פארק הירקון) نام بزرگترین پارک در کلان‌شهر تل‌آویو است که در کنار رودخانه یرکون بنا شده است. این پارک در سال ۱۹۷۳ میلادی، افتتاح شد.
پارک یرکون مرکز فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی، بخصوص پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و حتی قایق‌رانی است. در داخل پارک یرکون، یک دریاچه مصنوعی ساخته شده است و مردم می‌توانند در آن به قایق‌رانی بپردازند.
این پارک همچنین دارای مرکز فرهنگی، آمفی‌تئاتر، محل نگهداری پرندگان کمیاب، باغ کاکتوس و باغ صخره‌ای می‌باشد.
پارک یرکون پذیرای کنسرت بسیاری از خوانندگان مطرح جهان، هم‌چون پل مک‌کارتنی، مدون، مایکل جکسون، یوتو، التون جان، گانز ان روزز، متالیکا، تینا ترنر، دیوید بویی و وست‌لایف بوده است.
همچنین به مناسبت‌های مختلف فرهنگی، پارک یرکون، میزبان ارکستر فیل‌هارمونیک اسرائیل می‌گردد.
پی‌پی‌جی پلیس
پی‌پی‌جی پلیس (به انگلیسی: PPG Place) نام یک برج مرتفع در پیتسبورگ در پنسیلوانیا است.
معماران این برج پست‌مدرنیستی، مشارکت فیلیپ جانسون و جان بورگی هستند.
آغاز به کار ساخت برج در ۲۸ ژانویه ۱۹۸۱ بوده و زمان ساخته شدن آن بین ۸۴-۱۹۸۱ و زمان افتتاحش آگوست ۱۹۸۳ بود. کاربرد برج اداری-تجاریست.
ارتفاع سقف برج ۶۳۵ فوت (متر ۱۹۴) و تعداد طبقات آن ۴۰ است.
هزینه ساخت برج ۲۰۰ میلیون دلار بود.
این مرکز مجموعه‌ایست در قسمت تجاری شهر پیتزبورگ، و شامل ۶ ساختمان در سه ناحیه شهر و مساحت ۵/۵ هکتار می باشد. این ساختمان دارای طراحی شیشه ای بوده و شامل ۱۹۷۵۰ قطعه شیشه می باشد.
دیسکاوری گرین
دیسکاوری گرین(به انگلیسی: Discovery Green) یک پارک عمومی در مرکز شهر هوستون،در ایالت تگزاس ایالات متحده آمریکا است.این پارک با مساحت ١١.٧٨ هکتار در سال ٢٠٠٨ افتتاح گردید.دیسکاوری گرین در میان مرکز کنوانسیون جرج براون و هتل هیلتون آمریکا و در مجاورت مرکز تویوتا واقع گردیده است.این پارک شامل یک دریاچه، گروه های موسیقی و سالن برای اجرای برنامه های عمومی، اجرای مسابقه دو سگ، منطقه کودکان و مناطق تفریحی متعدد است. دیسکاوری گرین توسط شرکت همکاران هارگریوز طراحی شده است.
اولین رویدادی که در پارک برگزار شد، در سال ٢٠٠٨ مراسم تحلیف بیل وایت، شهردار هوستون بود. این پارک به طور رسمی در ١٣ آوریل ٢٠٠٨ افتتاح شد.تخمین زده می شود که تقریباً یک چهارم میلیون نفر از روز بازگشایی تا ٣٠ ژوئن ٢٠٠٨ از پارک بازدید کرده‌اند.
تاریخچه
پارک دیسکاوری گرین گواهینامه LEED را در اکتبر ٢٠٠٩ به دست آورده است.
ویژگی های پارک
گردشگاه بنیاد براون: یک گردشگاه سایه دار، پوشیده از درختان بلوط زنده ١٠٠ ساله.
باغ بنیاد ورسام: به مساحت یک هکتار، شامل درختان گلدار، گیاهان، فواره ها و آثار هنری.
دریاچه کودک: دریاچه ای به مساحت یک هکتار که با گیاهان تالاب های بومی پوشیده شده است.
چند مجسمه در تپه های پوشیده شده از چمن با منظره هایی از مرکز شهر هوستون.
بنیاد مک نر: تفرجگاه هایی از درختان سایه دار، مسیر قدم زنی کنار دریاچه و محوطه ای برای کودکان.
زمین بازی جان مک گاوِرن
دو مسابقه برای دو سگ ها: یکی برای سگ های بزرگتر و دیگری برای سگ های کوچکتر، به همراه محل استقرار برای صاحبان آنها.
٦٣٠ پارکینگ زیرزمینی
محوطه ای برای بازی اسکیت روی یخ
گروه موسیقی رستوران شیلر دل گراند، روزانه در دو نوبت نهار و شام در رستوران ها اجرا خواهند داشت.
رویدادهای برنامه ریزی شده
پارک دیسکاوری گرین مجموعه برنامه هایی را در طول سال ارائه می دهد.همه این برنامه ها رایگان و برای عموم آزاد هستند، مگر در موارد خاص.
ارائه هنرهای نمایشی، ادبی و بصری هوستون از سری برنامه های هنری پارک هستند.
ارائه فیلم، رقابت شدید میان رشته های مهندسی، کنسرت توسط نوازندگان مطرح، شامل نواهای سواحل خلیج تگزاس و تگزاس مرکزی، مجموعه برنامه های سرگرمی پارک را تشکیل می دهند.
مجموعه برنامه های زندگی سالم هر هفته در پارک ارائه می شود که شامل کلاس های ورزشی مانند پیلاتیز، یوگا، زومبا و همچنین یک کلاس ورزش با عنوان HIP2BFit فقط برای بچه ها است.
مجموعه برنامه های خانواده ها و کودکان هم، کارگاه ها و فعالیت های مناسبی را برای کودکان و پدر و مادرشان تدارک دیده است.
در تعطیلات آخر هفته، خانواده ها می توانند به پارک مراجعه کنند و حیوانات خانگی شان را در مسابقه دو سگ ها که هر روز اجرا می شود قرار دهند و بچه های خود را در زمین بازی نظاره کنند، درحالیکه خودشان مشغول روزنامه خواندن هستند و قوطی های خود را در سطل زباله می اندازند.
کومون بوستون
کومون بوستون (به انگلیسی: Boston Common) یا د کومون (به انگلیسی: The Common) پارکی در مرکز شهر بوستون، در ایالت ماساچوست، ایالات متحده است. این پارک لقب قدیمی‌ترین پارک عمومی ایالات متحده را به خود گرفته‌است. تاریخ تاسیس آن به ۱۶۳۴ میلادی برمی‌گردد. وسعت پارک در حدود ۵۰ جریب است. این پارک در سال ۱۹۸۹ به عنوان اثر تاریخی ملی انتخاب شده‌است.
تاریخچه
کومون استفاده‌های گوناگونی در طول تاریخ داشته‌است. تا سال ۱۸۳۰، محل برای نگهداری احشام بوده‌است و تا سال ۱۸۱۷ محلی برای اعدام در انظار عمومی بوده‌است. نیروهای بریتانیایی تا پیش از جنگ انقلاب آمریکا در کومون بوستون قرار داشتند و از آنجا در آوریل ۱۸۷۵ به لکسینگتون و کونکورد برای مبارزه با نیروهای مستعمرات سیزده‌گانه رفتند.
استفادهٔ کنونی
در حال حاضر پارک محلی برای اجتماعات و همچنین تفریحگاهی برای افراد ساکن بوستون است.
وقابع مهم
افراد مانند مارتین لوتر کینگ، پاپ ژان پل دوم و گلوریا استینم در این پارک به سخنرانی پرادخته‌اند.
مرغزار فلاشینگ–کرونو پارک
مرغزار فلاشینگ کرونو پارک(به انگلیسی:Flushing Meadows–Corona Park) که به آن فلاشینگ مدوز پارک یا فلاشینگ مدوز نیز می گویند، یک پارک عمومی واقع در شهر نیویورک است.این پارک، سیتی فیلد ورزشگاه خانگی تیم بیسبال نیویورک متس، ساینس هال نیویورک، موزه هنر کویینز، مرکز حیات وحش کویینز، مرکز تنیس ملی بیلی جین کینگ یواس تی‌ای محل برگزاری تورنمنت یواس اوپن رادر خود جای داده است. فلاشینگ مدو در کویینز قرار دارد.این پارک بین بزرگراه ون ویک و گرند سنترال پارک وی است و از خلیج فلاشینگ واقع در ضلع جنوبی فرودگاه لاگواردیا تا یونیون ترنپایک امتداد می یابد. این پارک دومین پارک بزرگ(پس از پارک خلیج پلهم در برانکس) در شهر نیویورک است.پارک فلاشینگ به منظور محل برگزاری نمایشگاه جهانی نیویورک ۱۹۳۹/۱۹۴۰ ساخته شده است.فلاشینگ مدو توسط سازمان پارک ها و تفریحات نیویورک اداره می شود.
های لاین
های لاین (به انگلیسی:High Line) یک پارک خطی ۱ مایلی (۱٫۶کیلومتری) است که بر روی بخش مرتفعی از خط آهن ۱٫۴۵مایلی(۲٫۳۳ کیلومتری) قدیمی وست ساید که به طرف پایین منهتن می رود با فضای سبز بازسازی شده است و به عنوان یک راه سبز در ارتفاع طراحی شده است.در حال حاضر بخشی از این پارک که بین خیابان گرنسوورت واقع در ناحیهٔ میت پکینگ و خیابان ۳۰ام (در محلهٔ چلسی) واقع در وست ساید یارد در نزدیکی مرکز کنوانسیون جاویتس است مورد بهره برداری قرار گرفته است. بازسازی این خط آهن به عنوان یک پارک درون شهری موجب رونق بخشیدن به بازار املاک در همسایگی این راه شده است.
پارک سیمون بولیوار
پارک متروپولیتن سیمون بولیوار -که بیشتر با نام پارک سیمون بولیوار شناخته می‌شود- شامل فضای سبز، شهر بازی و مجموعه‌های ورزشی است که در مرکز شهر بوگوتا -پایتخت کلمبیا- واقع شده‌است. این پارک به نام آزادی‌خواه آمریکای لاتین -سیمون بولیوار- نام‌گذاری شده‌است. پارک سیمون بولیوار یکی از شلوغ‌ترین پارک‌های شهری در بوگوتاست.
روش‌های جهت‌یابی در روز
جهت‌یابی به کمک موقعیت خورشید در آسمان
۱- خورشید صبح تقریباً از سمت شرق طلوع میکند، و شب تقریباً در سمت غرب غروب میکند.
این مطلب فقط در اول بهار و پاییز صحیح است؛ یعنی در اولین روز بهار و پاییز خورشید دقیقاً از شرق طلوع و در غرب غروب میکند، ولی در زمان‌های دیگر، محل طلوع و غروب خورشید نسبت به مشرق و مغرب مقداری انحراف دارد.
در تابستان طلوع و غروب خورشید شمالی‌تر از شرق و غرب است، و در زمستان جنوبی‌تر از شرق و غرب می‌باشد. در اول تابستان و زمستان، محل طلوع و غروب خورشید حداقل حدود ۲۳٫۵ درجه با محل دقیق شرق و غرب فاصله دارد، که این خطا به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست. در واقع از آنجا که موقعیت دقیق خورشید با توجه به فصل و عرض جغرافیایی متغیر است، این روش نسبتاً غیردقیق است.
۲- در نیمکرهٔ شمالی زمین، در زمان ظهر شرعی خورشید همیشه دقیقاً در جهت جنوب است و سایهٔ اجسام رو به شمال می‌افتد.
ظهر شرعی یا ظهر نجومی، دقیقاً هنگامی است که خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان می‌رسد. در این زمان، سایهٔ شاخص به حداقل خود در روز می‌رسد، و پس از آن دوباره افزایش می‌یابد؛ همان زمان اذان ظهر.
برای دانستن زمان ظهر شرعی می‌توان به روزنامه‌ها مراجعه کرد یا منتظر صدای اذان ظهر شد. ظهر شرعی حدوداً نیمه بین طلوع آفتاب و غروب آفتاب است.
۳- حرکت خورشید از شرق به غرب است؛ و این هم می‌تواند روشی برای یافتن جهت‌های جغرافیایی باشد.
جهت‌یابی با سایهٔ چوب(شاخص)
شاخص، چوب یا میله‌ای صاف و راست است (مثلاً شاخه نسبتاً صافی از یک درخت به طول مثلاً یک متر) که به طور عمودی در زمینی مسطح و هموار و افقی(تراز و میزان) فرو شده‌است.
روش اول: نوک(انتهای) سایهٔ شاخص روی زمین را [مثلاً با یک سنگ] علامت‌گذاری می‌کنیم. مدتی (مثلاً ده-بیست دقیقه بعد، یا بیشتر) صبر می‌کنیم تا نوک سایه چند سانتیمتر جابه‌جا شود. حال محل جدید سایهٔ شاخص (که تغییر مکان داده‌است) را علامت‌گذاری می‌نماییم. حال اگر این دو نقطه را با خطی به هم وصل کنیم، جهت شرق-غرب را مشخص میکند. نقطهٔ علامت‌گذاری اول سمت غرب، و نقطهٔ دوم سمت شرق را نشان می‌دهد. یعنی اگر طوری بایستیم که پای چپ‌مان را روی نقطهٔ اول و پای راستمان را روی نقطهٔ دوم بگذاریم، روبروی‌مان شمال را نشان می‌دهد، و رو به خورشید (پشت سرمان) جنوب است.
از آنجا که جهت ظاهری حرکت خورشید در آسمان از شرق به غرب است، جهت حرکت سایهٔ خورشید بر روی زمین از غرب به شرق خواهد بود. یعنی در نیم‌کره شمالی سایه‌ها ساعتگرد می‌چرخند.
هر چه از استوا دورتر بشویم، از دقت پاسخ در این روش کاسته می‌شود. یعنی در مناطق قطبی (عرض جغرافیایی بالاتر از ۶۰ درجه) استفاده از آن توصیه نمی‌شود.
در شب‌های مهتابی هم از این روش می‌توان استفاده کرد: به جای خورشید از ماه استفاده کنید.
روش دوم(دقیق‌تر): محل سایهٔ شاخص را زمانی پیش از ظهر علامت گذاری می‌کنیم. دایره یا کمانی به مرکز محل شاخص و به شعاع محل علامت‌گذاری شده می‌کشیم. سایه به تدریج که به سمت شرق می‌رود کوتاه‌تر می‌شود، در ظهر به کوتاه‌ترین اندازه‌اش می‌رسد، و بعداز ظهر به تدریج بلندتر می‌گردد. هر گاه بعد از ظهر سایهٔ شاخص از روی کمان گذشت (یعنی سایهٔ شاخص هم‌اندازهٔ پیش از ظهرش شد) آنجا را به عنوان نقطهٔ دوم علامت‌گذاری می‌کنیم. مانند روش پیشین، این نقطه سمت شرق و نقطهٔ پیشین سمت غرب را نشان می‌دهد.
در واقع هر دو نقطه سایهٔ هم‌فاصله از شاخص، امتداد شرق-غرب را مشخص می‌کنند.
با این‌که روش پیشین نسبتاً دقیق است، این روش دقیق‌تر است؛ البته وقت بیشتری برای آن لازم است.
برای کشیدن کمان مثلاً طنابی(مانند بند کفش، نخ دندان) را انتخاب کنید. یک طرف طناب را به شاخص ببندید، و طرف دیگرش را به یک جسم تیز؛ به شکلی که وقتی طناب را می‌کشید دقیقاً به محل علامت‌گذاری شده برسد. نیم‌دایره‌ای روی زمین با جسم تیز رسم کنید.
وقتی سایهٔ شاخص به حداقل اندازهٔ خود می‌رسد(در ظهر شرعی)، این سایه سمت جنوب را نشان می‌دهد (بالای ۲۳٫۵ درجه).
جهت‌یابی با ساعت عقربه‌دار
ساعت مچی معمولی (آنالوگ، عقربه‌ای) را به حالت افقی طوری در کف دست نگه می‌داریم که عقربهٔ ساعت‌شمار به سمت خورشید اشاره کند. در این حالت، نیمسازِ زاویه‌ای که عقربهٔ ساعت‌شمار با عدد ۱۲ ساعت می‌سازد (زاویهٔ کوچکتر، نه بزرگتر)، جهت جنوب را نشان می‌دهد. یعنی مثلاً اگر چوب‌کبریتی را [به طور افقی] در نیمهٔ راه میان عقربهٔ ساعت‌شمار و عدد ۱۲ ساعت قرار دهید، به طور شمالی-جنوبی قرار گرفته‌است.
نکات
این که گفته شد عقربهٔ کوچک ساعت به سمت خورشید اشاره کند، یعنی این‌که اگر شاخصی [مثلاً چوب‌کبریت] ای که در مرکز ساعت قرار دهیم، سایه‌اش موازی با عقربهٔ ساعت‌شمار و در جهت مقابل آن باشد. یا این‌که سایهٔ عقربهٔ ساعت‌شمار درست در زیر خود عقربه قرار گیرد. یا مثلاً اگر چوبی ده-پانزده سانتیمتری را در زمین به‌طور عمودی قرار دهیم، ساعت روی زمین به شکلی قرار گرفته باشد که عقربهٔ ساعت‌شمارش موازی با سایهٔ چوب باشد.
دلیل این‌که زاویه بین عقربهٔ ساعت‌شمار و ۱۲ را نصف می‌کنیم این است که: وقتی خوشید یک بار دور زمین می‌چرخد، ساعت ما دو دور می‌چرخد(دو تا ۱۲ ساعت). یعنی گرچه روز ۲۴ ساعت است (و یک دور کامل را در ۲۴ ساعت طی میکند)، ساعتهای ما یک دور کامل را در ۱۲ ساعت طی می‌نماید. اگر ساعت ۲۴ ساعتهای می‌داشتید، که دور آن به ۲۴ قسمت مساوی تقسیم شده بود، هر گاه عقربهٔ ساعت‌شمار را رو به خورشید می‌گرفتید عدد ۱۲ ساعت همیشه جهت جنوب را نشان می‌داد.
این روش وقتی سمت صحیح را نشان می‌دهد، که ساعت مورد نظر درست تنظیم شده باشد. یعنی اگر در بهار و تابستان ساعت‌ها را نسبت به ساعت استاندارد یک‌ساعت جلو می‌برند، ما باید آن را تصحیح کنیم(ابتدا ساعت‌مان را یک ساعت عقب ببریم سپس روش را اِعمال کنیم؛ یا نیمساز عقربهٔ ساعت‌شمار را [به جای ۱۲] با ۱ حساب کنید). همچنین در همهٔ سطح یک کشور معمولاً ساعت یکسانی وجود دارد، که مثلاً در ایران حدود یک ساعت متغیر است (ایران تقریباً بین دو نصف‌النهار قرار دارد؛ لذا ظهر شرعی در شرق و غرب ایران حدوداً یک ساعت فاصله دارد.) ساعت صحیح هر مکان همان ساعتی است که هنگام ظهر شرعی در آن در طول سال، اطراف ساعت ۱۲ ظهر است. در واقع برای تعیین دقیق جهت‌های جغرافیایی ساعت باید طوری تنظیم باشد که هنگام ظهر شرعی ساعت ۱۲ را نشان دهد.
روش ساعت مچی تا ۲۴ درجه امکان خطا دارد. برای دقت بیشتر باید از آن در عرض جغرافیایی بین ۴۰ و ۶۰ درجه [شمالی یا جنوبی] استفاده شود؛ هر چند در عرض جغرافیایی ۲۳٫۵ تا ۶۶٫۵ درجه [شمالی یا جنوبی] نتیجه‌اش قابل قبول است.(البته در نیم‌کردهٔ جنوبی جهت شمال و جنوب برعکس است.) در واقع هر چه به استوا نزدیک‌تر شویم، از دقت این روش کاسته می‌شود. ضمناً هر چه زمان به کار بردن این روش به ظهر شرعی نزدیک‌تر باشد، نتیجهٔ آن دقیق‌تر خواهد بود.
اگر مطمئن نیستید کدام طرف شمال است و کدام طرف جنوب، به یاد بیاورید که خورشید از شرق بر می‌خیزد، در غرب می‌نشیند، و در ظهر سمت جنوب است.
توجه کنید که اگر این روش را در هنگام ظهر شرعی (یعنی ساعت ۱۲) اجرا کنیم، جهت عقربه ساعت‌شمار خود به سوی جنوب است. یعنی مانند همان روش «جهت‌یابی با سمت خورشید»، که گفتیم خورشید در ظهر شرعی به سمت جنوب است.
اگر از ساعت دیجیتال استفاده می‌کنید، می‌توانید ساعت عقربه‌داری را روی یک کاغذ یا روی زمین بکشید (دور دایره‌ای از ۱ تا ۱۲ بنویسید، و عقربهٔ ساعت‌شمار را هم بکشید)، و سپس از روش بالا استفاده کنید.
حتی وقتی هوا آفتابی نیست و خورشید به راحتی دیده نمی‌شود هم گاه سایهٔ خوشید را می‌توان دید. اگر یک چوب‌کبریت را عمود نگه دارید، سایهٔ آن برعکس جهت خورشید می‌افتد.
روش‌های جهت‌یابی در شب
جهت‌یابی با ستارهٔ قطبی
از آنجا که ستاره‌ها به محور ستاره قطبی در آسمان می‌چرخند، در نیمکرهٔ شمالی زمین ستارهٔ قطبی با تقریب بسیار خوبی (حدود ۰٫۷ درجه خطا) جهت شمال جغرافیایی (و نه شمال مغناطیسی) را نشان می‌دهد؛ یعنی اگر رو به آن بایستیم، رو به شمال خواهیم بود.
برای یافتن ستارهٔ قطبی روش‌های مختلفی وجود دارد:
به وسیلهٔ مجموعه ستارگان «دبّ اکبر»: صورت فلکی دبّ اکبر شامل هفت ستاره‌است که به شکل ملاقه قرار گرفته‌اند: چهار ستاره آن تشکیل یک ذوزنقه را می‌دهند، و سه ستارهٔ دیگر مانند یک دنباله در ادامه ذوزنقه قرار گرفته‌اند. هر گاه دو ستاره‌ای که لبهٔ بیرونی ملاقه را تشکیل می‌دهند (دو ستارهٔ قاعده کوچک ذوزنقه؛ لبهٔ پیالهٔ ملاقه؛ محلی که آب از آنجا می‌ریزد) را [با خطی فرضی] به هم وصل کنیم، و پنج برابر فاصله میان دو ستاره، به سمت جلو ادامه دهیم، به ستاره قطبی می‌رسیم.
به وسیلهٔ مجموعه ستاره‌های «ذات‌الکرسی»: صورت فلکی ذات‌الکرسی شامل پنج ستاره‌است که به شکل W یا M قرار گرفته‌اند. هرگاه (مطابق شکل) ستارهٔ وسط W (رأس زاویهٔ وسطی) را حدود پنج برابرِِ «فاصلهٔ آن نسبت به ستاره‌های اطراف» به سوی جلو ادامه دهیم، به ستارهٔ قطبی می‌رسیم.
نکات
صورت‌های فلکی ذات‌الکرسی و دبّ اکبر نسبت به ستارهٔ قطبی تقریباً روبه‌روی یکدیگر، و دور ستاره قطبی خلاف جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخند. اگر یکی از آنها پشت کوه پنهان بود، با دیگری می‌توان ستارهٔ قطبی را یافت. فاصلهٔ هر کدام از این دو صورت فلکی تا ستارهٔ قطبی تقریباً برابر است.
اگر برای یافتن ستاره‌ها در آسمان از نقشه ستاره‌یاب (افلاک‌نما) استفاده می‌کنید، به‌خاطر داشته باشید که ستاره‌یاب‌ها موقعیت ستاره‌ها را در زمان، تاریخ و موقعیت جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی) خاصی نشان می‌دهند.
هر چه از استوا به سوی قطب شمال برویم، ستارهٔ قطبی در آسمان بالاتر (در ارتفاع بیشتر) دیده می‌شود. یعنی ستارهٔ قطبی در استوا (عرض جغرافیایی صفر درجه) تقریباً در افق دیده می‌شود، و در قطب شمال(عرض جغرافیایی ۹۰ درجه) تقریباً بالای سر (سرسو، سمت‌الرّأس، رأس‌القدم) دیده می‌شود. بالاتر از عرض جغرافیایی ۷۰ درجه شمالی عملاً نمی‌توان با ستارهٔ قطبی شمال را پیدا کرد.
جهت‌یابی با هلال ماه
اگر به دلیل وجود ابر یا درختان نمی‌توانید ستاره‌ها را ببینید، می‌توانید از ماه برای جهت‌یابی استفاده کنید.
ماه به شکل هلال باریکی تولد می‌یابد، و در نیمه‌های ماه قمری به قرص کامل تبدیل می‌شود، و سپس در جهت مقابل هلالی می‌شود. در نیمهٔ اول ماه‌های قمری قسمت خارجی ماه (تحدب و کوژی ماه، برآمدگی و برجستگی ماه) مانند پیکانی جهت غرب را نشان می‌دهد. در نیمهٔ دوم ماه‌های قمری، تحدب ماه به سمت مشرق است.
اگر خطی از بالای هلال به پایین آن وصل کنیم و ادامه دهیم، در نیمهٔ اول ماه قمری شکل p و در نیمهٔ دوم شکل q خواهد داشت.
کره ماه در نیمهٔ اول ماه‌های قمری پیش از غروب آفتاب طلوع میکند، و در نیمهٔ دوم پس از غروب، تا پایان ماه که پس از نیمه‌شب طلوع می‌نماید.
پیدا کردن جنوب توسط ماه: اگر خطی فرضی میان دو نوک تیز هلال ماه رسم کرده و آن را تا زمین ادامه دهید، تقاطع امتداد این خط با افق، نقطه جنوب را [در نیمکرهٔ شمالی زمین] نشان می‌دهد.
این روش جهت‌یابی چندان دقیق نیست، ولی حداقل راه‌نمایی تقریبی را فراهم می‌سازد. در زمان قرص کامل نمی‌توان از این روش استفاده کرد. وقتی ماه به صورت قرص کامل است، می‌توان به کمک حرکت ظاهری ماه (که از مشرق به طرف مغرب است) جهت‌یابی کرد.
روش‌های دیگر جهت‌یابی در شب
حرکت ظاهری ماه در آسمان از شرق به غرب است.
خوشه پروین: دسته‌ای (حدود ده تا پانزده) ستاره، به شکل خوشه انگور، در یک جا مجتمع هستند که به آن مجموعه خوشه پروین می‌گویند. این ستارگان مانند خورشید از شرق به طرف غرب در حرکتند، ولی در همه حال دُمِ آنها به طرف مشرق است.
ستارگان بادبادکی: حدود هفت -هشت ستاره در آسمان وجود دارد که به شکل بادبادک یا علامت سوال می‌باشند. این ستارگان نیز از شرق به غرب حرکت می‌کنند، و در همه حال دنباله بادبادکی آنها به‌طرف جنوب است.
کهکشان راه شیری تودهٔ عظیمی از انبوه ستارگان است که تقریباً از شمال شرقی به جنوب غربی امتداد یافته‌است. در شمال شرقی این راه باریک است، و هر چه به سمت جنوب غربی می‌رود، پهن‌تر می‌شود. هر چه به آخر شب نزدیک‌تر می‌شویم، قسمت پهن راه شیری به طرف مغرب منحرف می‌شود.
روش‌های جهت‌یابی، قابل استفاده در روز و شب
جهت‌یابی با قبله
اگر جهت قبله و میزان انحراف آن از جنوب (یا دیگر جهت‌های اصلی) را بدانیم، می‌توانیم شمال را تشخیص دهیم. مثلاً اگر در تهران ۳۷ درجه از جنوب سمت به غرب متمایل شویم (یعنی حدوداً جنوب غربی)، به طرف قبله ایستاده‌ایم. پس هرگاه در تهران جهت قبله را بدانیم، اگر ۳۷ درجه از سمت قبله در جهت عکس عقربه‌های ساعت بچرخیم، به طرف جنوب ایستاده‌ایم، و اگر ۱۴۳ درجه (۳۷-۱۸۰) در جهت عقربه‌های ساعت بچرخیم، به طرف شمال ایستاده‌ایم.
قبله را از راه‌های مختلفی می‌توان یافت:
قبله‌نما: دقیق‌ترین روش تعیین قبله، به‌وسیلهٔ قبله‌نماست، که آن هم با یک قطب‌نما انجام می‌گیرد؛ و اگر ما قطب‌نما داشته باشیم، با آن قطب را مشخص می‌کنیم!
محراب مسجد: محراب مساجد به طرف قبله‌است. در نمازخانه‌ها هم معمولاً جهت قبله مشخص شده‌است.
قبرستان: مرده را در قبر روی دست راست، به سمت قبله می‌خوابانند. پس اگر شما طوری ایستاده باشید که نوشته‌های سنگ قبر را به درستی می‌خوانید، سمت چپ‌تان قبله‌است.
دستشویی: از آنجا که قضای حاجت رو به قبله نباید باشد، معمولاً توالت‌ها را عمود بر قبله می‌سازند.
جهت‌یابی با قطب‌نمای دست‌ساز
اگر قطب‌نمایی به همراه نداشتید، ولی اتفاقاً یک سوزن یا میخ کوچک در جیبتان یافتید، این روش کمک‌کار شما در ساخت یک قطب‌نما خواهد بود. البته احتمال استفاده از آن در شرایط واقعی کم است، ولی انجام آن کاری سرگرم‌کننده‌است.
با مالش دادن یک سوزن فقط در یک جهت به آهنربا -یا حتی احتمالاً چاقوی خودتان-، یا مالیدن آن فقط در یک جهت به پارچهٔ ابریشمی یا پنبه‌ای، سوزنْ مغناطیسی یا قطبی می‌شود؛ مانند سوزن قطب‌نما. (مثلاً با ۳۰ بار مالش دادن سوزن به آهنربا از طرف خودتان به سمت بیرون، سوزن به اندازهٔ کافی خاصیت آهنربایی پیدا میکند. همچنین مالش سر سوزن از پایین به بالا بر پارچهٔ ابریشمی باعث می‌شود که سر سوزن نقطه شمال را نشان دهد). حتی می‌توانید آن‌را در یک جهت میان موهای سر خود بکشید. توجه کنید که همیشه فقط در یک جهت مالش دهید.
حال اگر آن‌را روی یک چوب‌پنبه یا پوشال کوچک قرار دهید(سوزن را به چوب‌پنبه چسب بزنید، یا درون آن فرو کنید؛ یا در دو طرف سوزن چوب‌پنبه‌هایی کوچک فرو کنید)، و روی آب (آب راکد یا ظرفی پر از آب) شناور نمایید، مانند یک قطب‌نما عمل میکند، و سر سوزن رو به شمال می‌چرخد. برای این‌که سمت شمال و جنوب سوزن را اشتباه نکنید، این نکته را در نظر بگیرید که -در نیمکرهٔ شمالی زمین- آن سمت قطب‌نما که تقریباً رو به خورشید و ماه است، سمت جنوب است، زیرا آنها در قسمت جنوبی آسمان قرار دارند. همچنین می‌توانید سوزن را با یک آهنربا امتحان کنید، و سپس سمت شمال را با علامتی روی آن مشخص نمایید.
روش دیگر ساخت آهنربا این است که یک میله یا سوزن آهنی یا فولادی را در جهت میدان مغناطیسی زمین تراز کنیم، و سپس آن‌را حرارت داده یا بر آن ضربه وارد کنیم. حال اگر این آهنربا را روی سطحی با اصطکاک کم قرار دهیم (روی یک تکه چوب کوچک در آب شناور سازید، یا مثلاً سوزن را با یک ریسمان غیرفلزی آویزان(معلق) نمایید) قطب‌نمای ما کار میکند؛ یعنی میله آن‌قدر می‌چرخد تا در راستای میدان مغناطیسی زمین (شمالی-جنوبی) قرار گیرد.
مغناطیسی کردن سوزن با باتری: اگر سیمی را دور سوزن بپیچانید و برای چند دقیقه سر سیم را به ته باتری وصل کنید، سوزن مغناطیسی می‌شود.
به دلیل کشش سطحی آب، می‌توان سوزن را به تنهایی روی سطح آن شناور کرد. مثلاً می‌توان سوزن را روی کاغذی گذاشت، و کاغذ را روی آب گذاشت. اگر کاغذ روی آب بماند که بهتر، و اگر کاغذ در آب فرو برود احتمالاً سوزن روی آب باقی می‌ماند. اگر سوزن را با گریس یا روغنی غیرقابل‌حل در آب چرب کنید (مثلاً با مالش سوزن به موهای خود سوزن را چرب نمایید)، کار آسان‌تر خواهد شد. چرب بودن سوزن سبب می‌شود که سوزن روی سطح آب شناور بماند.
جهت‌یابی به کمک موقعیت خورشید در آسمان
۱- خورشید صبح تقریباً از سمت شرق طلوع میکند، و شب تقریباً در سمت غرب غروب میکند.
این مطلب فقط در اول بهار و پاییز صحیح است؛ یعنی در اولین روز بهار و پاییز خورشید دقیقاً از شرق طلوع و در غرب غروب میکند، ولی در زمان‌های دیگر، محل طلوع و غروب خورشید نسبت به مشرق و مغرب مقداری انحراف دارد.
در تابستان طلوع و غروب خورشید شمالی‌تر از شرق و غرب است، و در زمستان جنوبی‌تر از شرق و غرب می‌باشد. در اول تابستان و زمستان، محل طلوع و غروب خورشید حداقل حدود ۲۳٫۵ درجه با محل دقیق شرق و غرب فاصله دارد، که این خطا به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست. در واقع از آنجا که موقعیت دقیق خورشید با توجه به فصل و عرض جغرافیایی متغیر است، این روش نسبتاً غیردقیق است.
۲- در نیمکرهٔ شمالی زمین، در زمان ظهر شرعی خورشید همیشه دقیقاً در جهت جنوب است و سایهٔ اجسام رو به شمال می‌افتد.
ظهر شرعی یا ظهر نجومی، دقیقاً هنگامی است که خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان می‌رسد. در این زمان، سایهٔ شاخص به حداقل خود در روز می‌رسد، و پس از آن دوباره افزایش می‌یابد؛ همان زمان اذان ظهر.
برای دانستن زمان ظهر شرعی می‌توان به روزنامه‌ها مراجعه کرد یا منتظر صدای اذان ظهر شد. ظهر شرعی حدوداً نیمه بین طلوع آفتاب و غروب آفتاب است.
۳- حرکت خورشید از شرق به غرب است؛ و این هم می‌تواند روشی برای یافتن جهت‌های جغرافیایی باشد.
جهت‌یابی با سایهٔ چوب(شاخص)
شاخص، چوب یا میله‌ای صاف و راست است (مثلاً شاخه نسبتاً صافی از یک درخت به طول مثلاً یک متر) که به طور عمودی در زمینی مسطح و هموار و افقی(تراز و میزان) فرو شده‌است.
روش اول: نوک(انتهای) سایهٔ شاخص روی زمین را [مثلاً با یک سنگ] علامت‌گذاری می‌کنیم. مدتی (مثلاً ده-بیست دقیقه بعد، یا بیشتر) صبر می‌کنیم تا نوک سایه چند سانتیمتر جابه‌جا شود. حال محل جدید سایهٔ شاخص (که تغییر مکان داده‌است) را علامت‌گذاری می‌نماییم. حال اگر این دو نقطه را با خطی به هم وصل کنیم، جهت شرق-غرب را مشخص میکند. نقطهٔ علامت‌گذاری اول سمت غرب، و نقطهٔ دوم سمت شرق را نشان می‌دهد. یعنی اگر طوری بایستیم که پای چپ‌مان را روی نقطهٔ اول و پای راستمان را روی نقطهٔ دوم بگذاریم، روبروی‌مان شمال را نشان می‌دهد، و رو به خورشید (پشت سرمان) جنوب است.
از آنجا که جهت ظاهری حرکت خورشید در آسمان از شرق به غرب است، جهت حرکت سایهٔ خورشید بر روی زمین از غرب به شرق خواهد بود. یعنی در نیم‌کره شمالی سایه‌ها ساعتگرد می‌چرخند.
هر چه از استوا دورتر بشویم، از دقت پاسخ در این روش کاسته می‌شود. یعنی در مناطق قطبی (عرض جغرافیایی بالاتر از ۶۰ درجه) استفاده از آن توصیه نمی‌شود.
در شب‌های مهتابی هم از این روش می‌توان استفاده کرد: به جای خورشید از ماه استفاده کنید.
روش دوم(دقیق‌تر): محل سایهٔ شاخص را زمانی پیش از ظهر علامت گذاری می‌کنیم. دایره یا کمانی به مرکز محل شاخص و به شعاع محل علامت‌گذاری شده می‌کشیم. سایه به تدریج که به سمت شرق می‌رود کوتاه‌تر می‌شود، در ظهر به کوتاه‌ترین اندازه‌اش می‌رسد، و بعداز ظهر به تدریج بلندتر می‌گردد. هر گاه بعد از ظهر سایهٔ شاخص از روی کمان گذشت (یعنی سایهٔ شاخص هم‌اندازهٔ پیش از ظهرش شد) آنجا را به عنوان نقطهٔ دوم علامت‌گذاری می‌کنیم. مانند روش پیشین، این نقطه سمت شرق و نقطهٔ پیشین سمت غرب را نشان می‌دهد.
در واقع هر دو نقطه سایهٔ هم‌فاصله از شاخص، امتداد شرق-غرب را مشخص می‌کنند.
با این‌که روش پیشین نسبتاً دقیق است، این روش دقیق‌تر است؛ البته وقت بیشتری برای آن لازم است.
برای کشیدن کمان مثلاً طنابی(مانند بند کفش، نخ دندان) را انتخاب کنید. یک طرف طناب را به شاخص ببندید، و طرف دیگرش را به یک جسم تیز؛ به شکلی که وقتی طناب را می‌کشید دقیقاً به محل علامت‌گذاری شده برسد. نیم‌دایره‌ای روی زمین با جسم تیز رسم کنید.
وقتی سایهٔ شاخص به حداقل اندازهٔ خود می‌رسد(در ظهر شرعی)، این سایه سمت جنوب را نشان می‌دهد (بالای ۲۳٫۵ درجه).
جهت‌یابی با ساعت عقربه‌دار
ساعت مچی معمولی (آنالوگ، عقربه‌ای) را به حالت افقی طوری در کف دست نگه می‌داریم که عقربهٔ ساعت‌شمار به سمت خورشید اشاره کند. در این حالت، نیمسازِ زاویه‌ای که عقربهٔ ساعت‌شمار با عدد ۱۲ ساعت می‌سازد (زاویهٔ کوچکتر، نه بزرگتر)، جهت جنوب را نشان می‌دهد. یعنی مثلاً اگر چوب‌کبریتی را [به طور افقی] در نیمهٔ راه میان عقربهٔ ساعت‌شمار و عدد ۱۲ ساعت قرار دهید، به طور شمالی-جنوبی قرار گرفته‌است.
نکات
این که گفته شد عقربهٔ کوچک ساعت به سمت خورشید اشاره کند، یعنی این‌که اگر شاخصی [مثلاً چوب‌کبریت] ای که در مرکز ساعت قرار دهیم، سایه‌اش موازی با عقربهٔ ساعت‌شمار و در جهت مقابل آن باشد. یا این‌که سایهٔ عقربهٔ ساعت‌شمار درست در زیر خود عقربه قرار گیرد. یا مثلاً اگر چوبی ده-پانزده سانتیمتری را در زمین به‌طور عمودی قرار دهیم، ساعت روی زمین به شکلی قرار گرفته باشد که عقربهٔ ساعت‌شمارش موازی با سایهٔ چوب باشد.
دلیل این‌که زاویه بین عقربهٔ ساعت‌شمار و ۱۲ را نصف می‌کنیم این است که: وقتی خوشید یک بار دور زمین می‌چرخد، ساعت ما دو دور می‌چرخد(دو تا ۱۲ ساعت). یعنی گرچه روز ۲۴ ساعت است (و یک دور کامل را در ۲۴ ساعت طی میکند)، ساعتهای ما یک دور کامل را در ۱۲ ساعت طی می‌نماید. اگر ساعت ۲۴ ساعتهای می‌داشتید، که دور آن به ۲۴ قسمت مساوی تقسیم شده بود، هر گاه عقربهٔ ساعت‌شمار را رو به خورشید می‌گرفتید عدد ۱۲ ساعت همیشه جهت جنوب را نشان می‌داد.
این روش وقتی سمت صحیح را نشان می‌دهد، که ساعت مورد نظر درست تنظیم شده باشد. یعنی اگر در بهار و تابستان ساعت‌ها را نسبت به ساعت استاندارد یک‌ساعت جلو می‌برند، ما باید آن را تصحیح کنیم(ابتدا ساعت‌مان را یک ساعت عقب ببریم سپس روش را اِعمال کنیم؛ یا نیمساز عقربهٔ ساعت‌شمار را [به جای ۱۲] با ۱ حساب کنید). همچنین در همهٔ سطح یک کشور معمولاً ساعت یکسانی وجود دارد، که مثلاً در ایران حدود یک ساعت متغیر است (ایران تقریباً بین دو نصف‌النهار قرار دارد؛ لذا ظهر شرعی در شرق و غرب ایران حدوداً یک ساعت فاصله دارد.) ساعت صحیح هر مکان همان ساعتی است که هنگام ظهر شرعی در آن در طول سال، اطراف ساعت ۱۲ ظهر است. در واقع برای تعیین دقیق جهت‌های جغرافیایی ساعت باید طوری تنظیم باشد که هنگام ظهر شرعی ساعت ۱۲ را نشان دهد.
روش ساعت مچی تا ۲۴ درجه امکان خطا دارد. برای دقت بیشتر باید از آن در عرض جغرافیایی بین ۴۰ و ۶۰ درجه [شمالی یا جنوبی] استفاده شود؛ هر چند در عرض جغرافیایی ۲۳٫۵ تا ۶۶٫۵ درجه [شمالی یا جنوبی] نتیجه‌اش قابل قبول است.(البته در نیم‌کردهٔ جنوبی جهت شمال و جنوب برعکس است.) در واقع هر چه به استوا نزدیک‌تر شویم، از دقت این روش کاسته می‌شود. ضمناً هر چه زمان به کار بردن این روش به ظهر شرعی نزدیک‌تر باشد، نتیجهٔ آن دقیق‌تر خواهد بود.
اگر مطمئن نیستید کدام طرف شمال است و کدام طرف جنوب، به یاد بیاورید که خورشید از شرق بر می‌خیزد، در غرب می‌نشیند، و در ظهر سمت جنوب است.
توجه کنید که اگر این روش را در هنگام ظهر شرعی (یعنی ساعت ۱۲) اجرا کنیم، جهت عقربه ساعت‌شمار خود به سوی جنوب است. یعنی مانند همان روش «جهت‌یابی با سمت خورشید»، که گفتیم خورشید در ظهر شرعی به سمت جنوب است.
اگر از ساعت دیجیتال استفاده می‌کنید، می‌توانید ساعت عقربه‌داری را روی یک کاغذ یا روی زمین بکشید (دور دایره‌ای از ۱ تا ۱۲ بنویسید، و عقربهٔ ساعت‌شمار را هم بکشید)، و سپس از روش بالا استفاده کنید.
حتی وقتی هوا آفتابی نیست و خورشید به راحتی دیده نمی‌شود هم گاه سایهٔ خوشید را می‌توان دید. اگر یک چوب‌کبریت را عمود نگه دارید، سایهٔ آن برعکس جهت خورشید می‌افتد.
روش‌های جهت‌یابی در شب
جهت‌یابی با ستارهٔ قطبی
از آنجا که ستاره‌ها به محور ستاره قطبی در آسمان می‌چرخند، در نیمکرهٔ شمالی زمین ستارهٔ قطبی با تقریب بسیار خوبی (حدود ۰٫۷ درجه خطا) جهت شمال جغرافیایی (و نه شمال مغناطیسی) را نشان می‌دهد؛ یعنی اگر رو به آن بایستیم، رو به شمال خواهیم بود.
برای یافتن ستارهٔ قطبی روش‌های مختلفی وجود دارد:
به وسیلهٔ مجموعه ستارگان «دبّ اکبر»: صورت فلکی دبّ اکبر شامل هفت ستاره‌است که به شکل ملاقه قرار گرفته‌اند: چهار ستاره آن تشکیل یک ذوزنقه را می‌دهند، و سه ستارهٔ دیگر مانند یک دنباله در ادامه ذوزنقه قرار گرفته‌اند. هر گاه دو ستاره‌ای که لبهٔ بیرونی ملاقه را تشکیل می‌دهند (دو ستارهٔ قاعده کوچک ذوزنقه؛ لبهٔ پیالهٔ ملاقه؛ محلی که آب از آنجا می‌ریزد) را [با خطی فرضی] به هم وصل کنیم، و پنج برابر فاصله میان دو ستاره، به سمت جلو ادامه دهیم، به ستاره قطبی می‌رسیم.
به وسیلهٔ مجموعه ستاره‌های «ذات‌الکرسی»: صورت فلکی ذات‌الکرسی شامل پنج ستاره‌است که به شکل W یا M قرار گرفته‌اند. هرگاه (مطابق شکل) ستارهٔ وسط W (رأس زاویهٔ وسطی) را حدود پنج برابرِِ «فاصلهٔ آن نسبت به ستاره‌های اطراف» به سوی جلو ادامه دهیم، به ستارهٔ قطبی می‌رسیم.
نکات
صورت‌های فلکی ذات‌الکرسی و دبّ اکبر نسبت به ستارهٔ قطبی تقریباً روبه‌روی یکدیگر، و دور ستاره قطبی خلاف جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخند. اگر یکی از آنها پشت کوه پنهان بود، با دیگری می‌توان ستارهٔ قطبی را یافت. فاصلهٔ هر کدام از این دو صورت فلکی تا ستارهٔ قطبی تقریباً برابر است.
اگر برای یافتن ستاره‌ها در آسمان از نقشه ستاره‌یاب (افلاک‌نما) استفاده می‌کنید، به‌خاطر داشته باشید که ستاره‌یاب‌ها موقعیت ستاره‌ها را در زمان، تاریخ و موقعیت جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی) خاصی نشان می‌دهند.
هر چه از استوا به سوی قطب شمال برویم، ستارهٔ قطبی در آسمان بالاتر (در ارتفاع بیشتر) دیده می‌شود. یعنی ستارهٔ قطبی در استوا (عرض جغرافیایی صفر درجه) تقریباً در افق دیده می‌شود، و در قطب شمال(عرض جغرافیایی ۹۰ درجه) تقریباً بالای سر (سرسو، سمت‌الرّأس، رأس‌القدم) دیده می‌شود. بالاتر از عرض جغرافیایی ۷۰ درجه شمالی عملاً نمی‌توان با ستارهٔ قطبی شمال را پیدا کرد.
جهت‌یابی با هلال ماه
اگر به دلیل وجود ابر یا درختان نمی‌توانید ستاره‌ها را ببینید، می‌توانید از ماه برای جهت‌یابی استفاده کنید.
ماه به شکل هلال باریکی تولد می‌یابد، و در نیمه‌های ماه قمری به قرص کامل تبدیل می‌شود، و سپس در جهت مقابل هلالی می‌شود. در نیمهٔ اول ماه‌های قمری قسمت خارجی ماه (تحدب و کوژی ماه، برآمدگی و برجستگی ماه) مانند پیکانی جهت غرب را نشان می‌دهد. در نیمهٔ دوم ماه‌های قمری، تحدب ماه به سمت مشرق است.
اگر خطی از بالای هلال به پایین آن وصل کنیم و ادامه دهیم، در نیمهٔ اول ماه قمری شکل p و در نیمهٔ دوم شکل q خواهد داشت.
کره ماه در نیمهٔ اول ماه‌های قمری پیش از غروب آفتاب طلوع میکند، و در نیمهٔ دوم پس از غروب، تا پایان ماه که پس از نیمه‌شب طلوع می‌نماید.
پیدا کردن جنوب توسط ماه: اگر خطی فرضی میان دو نوک تیز هلال ماه رسم کرده و آن را تا زمین ادامه دهید، تقاطع امتداد این خط با افق، نقطه جنوب را [در نیمکرهٔ شمالی زمین] نشان می‌دهد.
این روش جهت‌یابی چندان دقیق نیست، ولی حداقل راه‌نمایی تقریبی را فراهم می‌سازد. در زمان قرص کامل نمی‌توان از این روش استفاده کرد. وقتی ماه به صورت قرص کامل است، می‌توان به کمک حرکت ظاهری ماه (که از مشرق به طرف مغرب است) جهت‌یابی کرد.
روش‌های دیگر جهت‌یابی در شب
حرکت ظاهری ماه در آسمان از شرق به غرب است.
خوشه پروین: دسته‌ای (حدود ده تا پانزده) ستاره، به شکل خوشه انگور، در یک جا مجتمع هستند که به آن مجموعه خوشه پروین می‌گویند. این ستارگان مانند خورشید از شرق به طرف غرب در حرکتند، ولی در همه حال دُمِ آنها به طرف مشرق است.
ستارگان بادبادکی: حدود هفت -هشت ستاره در آسمان وجود دارد که به شکل بادبادک یا علامت سوال می‌باشند. این ستارگان نیز از شرق به غرب حرکت می‌کنند، و در همه حال دنباله بادبادکی آنها به‌طرف جنوب است.
کهکشان راه شیری تودهٔ عظیمی از انبوه ستارگان است که تقریباً از شمال شرقی به جنوب غربی امتداد یافته‌است. در شمال شرقی این راه باریک است، و هر چه به سمت جنوب غربی می‌رود، پهن‌تر می‌شود. هر چه به آخر شب نزدیک‌تر می‌شویم، قسمت پهن راه شیری به طرف مغرب منحرف می‌شود.
روش‌های جهت‌یابی، قابل استفاده در روز و شب
جهت‌یابی با قبله
اگر جهت قبله و میزان انحراف آن از جنوب (یا دیگر جهت‌های اصلی) را بدانیم، می‌توانیم شمال را تشخیص دهیم. مثلاً اگر در تهران ۳۷ درجه از جنوب سمت به غرب متمایل شویم (یعنی حدوداً جنوب غربی)، به طرف قبله ایستاده‌ایم. پس هرگاه در تهران جهت قبله را بدانیم، اگر ۳۷ درجه از سمت قبله در جهت عکس عقربه‌های ساعت بچرخیم، به طرف جنوب ایستاده‌ایم، و اگر ۱۴۳ درجه (۳۷-۱۸۰) در جهت عقربه‌های ساعت بچرخیم، به طرف شمال ایستاده‌ایم.
قبله را از راه‌های مختلفی می‌توان یافت:
قبله‌نما: دقیق‌ترین روش تعیین قبله، به‌وسیلهٔ قبله‌نماست، که آن هم با یک قطب‌نما انجام می‌گیرد؛ و اگر ما قطب‌نما داشته باشیم، با آن قطب را مشخص می‌کنیم!
محراب مسجد: محراب مساجد به طرف قبله‌است. در نمازخانه‌ها هم معمولاً جهت قبله مشخص شده‌است.
قبرستان: مرده را در قبر روی دست راست، به سمت قبله می‌خوابانند. پس اگر شما طوری ایستاده باشید که نوشته‌های سنگ قبر را به درستی می‌خوانید، سمت چپ‌تان قبله‌است.
دستشویی: از آنجا که قضای حاجت رو به قبله نباید باشد، معمولاً توالت‌ها را عمود بر قبله می‌سازند.
جهت‌یابی با قطب‌نمای دست‌ساز
اگر قطب‌نمایی به همراه نداشتید، ولی اتفاقاً یک سوزن یا میخ کوچک در جیبتان یافتید، این روش کمک‌کار شما در ساخت یک قطب‌نما خواهد بود. البته احتمال استفاده از آن در شرایط واقعی کم است، ولی انجام آن کاری سرگرم‌کننده‌است.
با مالش دادن یک سوزن فقط در یک جهت به آهنربا -یا حتی احتمالاً چاقوی خودتان-، یا مالیدن آن فقط در یک جهت به پارچهٔ ابریشمی یا پنبه‌ای، سوزنْ مغناطیسی یا قطبی می‌شود؛ مانند سوزن قطب‌نما. (مثلاً با ۳۰ بار مالش دادن سوزن به آهنربا از طرف خودتان به سمت بیرون، سوزن به اندازهٔ کافی خاصیت آهنربایی پیدا میکند. همچنین مالش سر سوزن از پایین به بالا بر پارچهٔ ابریشمی باعث می‌شود که سر سوزن نقطه شمال را نشان دهد). حتی می‌توانید آن‌را در یک جهت میان موهای سر خود بکشید. توجه کنید که همیشه فقط در یک جهت مالش دهید.
حال اگر آن‌را روی یک چوب‌پنبه یا پوشال کوچک قرار دهید(سوزن را به چوب‌پنبه چسب بزنید، یا درون آن فرو کنید؛ یا در دو طرف سوزن چوب‌پنبه‌هایی کوچک فرو کنید)، و روی آب (آب راکد یا ظرفی پر از آب) شناور نمایید، مانند یک قطب‌نما عمل میکند، و سر سوزن رو به شمال می‌چرخد. برای این‌که سمت شمال و جنوب سوزن را اشتباه نکنید، این نکته را در نظر بگیرید که -در نیمکرهٔ شمالی زمین- آن سمت قطب‌نما که تقریباً رو به خورشید و ماه است، سمت جنوب است، زیرا آنها در قسمت جنوبی آسمان قرار دارند. همچنین می‌توانید سوزن را با یک آهنربا امتحان کنید، و سپس سمت شمال را با علامتی روی آن مشخص نمایید.
روش دیگر ساخت آهنربا این است که یک میله یا سوزن آهنی یا فولادی را در جهت میدان مغناطیسی زمین تراز کنیم، و سپس آن‌را حرارت داده یا بر آن ضربه وارد کنیم. حال اگر این آهنربا را روی سطحی با اصطکاک کم قرار دهیم (روی یک تکه چوب کوچک در آب شناور سازید، یا مثلاً سوزن را با یک ریسمان غیرفلزی آویزان(معلق) نمایید) قطب‌نمای ما کار میکند؛ یعنی میله آن‌قدر می‌چرخد تا در راستای میدان مغناطیسی زمین (شمالی-جنوبی) قرار گیرد.
مغناطیسی کردن سوزن با باتری: اگر سیمی را دور سوزن بپیچانید و برای چند دقیقه سر سیم را به ته باتری وصل کنید، سوزن مغناطیسی می‌شود.
به دلیل کشش سطحی آب، می‌توان سوزن را به تنهایی روی سطح آن شناور کرد. مثلاً می‌توان سوزن را روی کاغذی گذاشت، و کاغذ را روی آب گذاشت. اگر کاغذ روی آب بماند که بهتر، و اگر کاغذ در آب فرو برود احتمالاً سوزن روی آب باقی می‌ماند. اگر سوزن را با گریس یا روغنی غیرقابل‌حل در آب چرب کنید (مثلاً با مالش سوزن به موهای خود سوزن را چرب نمایید)، کار آسان‌تر خواهد شد. چرب بودن سوزن سبب می‌شود که سوزن روی سطح آب شناور بماند.